Những lưu ý về luật bảo hiểm xã hội tự nguyện mới nhất

Luật bảo hiểm xã hội tự nguyện

Tháng Bảy 16, 2020

Bảo hiểm xã hội là một trong những chế độ quan trọng của chế độ an sinh, nhằm đảm bảo quyền lợi tối đa của người lao động. Bên cạnh tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc ở doanh nghiệp thì việc tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện cũng là một trong những lựa chọn tốt nhất đối với các đối tượng muốn tham gia bảo hiểm nhưng không tiến hành làm việc ở trong doanh nghiệp. Vậy tham gia đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện có những quyền lợi gì? Quy định về chế độ hiện tại có gì khác so với luật bảo hiểm xã hội tự nguyện 2018, bảo hiểm xã hội tự nguyện 2019.

Qua bài viết sau đây, Legalzone sẽ cung cấp thông tin khi tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện.

Cơ sở pháp lý

Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014.

Quyết định 595/QĐ-BHXH ban hành quy trình thu bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động – bệnh nghề nghiệp; quản lý sổ bảo hiểm xã hội, thẻ bảo hiểm y tế.

Nghị định 134/2015/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của luật bảo hiểm xã hội về bảo hiểm xã hội tự nguyện.

Bảo hiểm tự nguyện là gì ?

Theo khoản 3 Điều 3 luật bảo hiểm xã hội năm 2014 có giải thích rõ về định nghĩa bảo hiểm tự nguyện là gì như sau:

Bảo hiểm xã hội tự nguyện là loại hình bảo hiểm xã hội do Nhà nước tổ chức mà người tham gia được lựa chọn mức đóng, phương thức đóng phù hợp với thu nhập của mình và Nhà nước có chính sách hỗ trợ tiền đóng bảo hiểm xã hội để người tham gia hưởng chế độ hưu trí, tử tuất.

Như vậy, người dân không thuộc đối tượng đóng bhxh bắt buộc đều có thể tự đóng bảo hiểm xã hội vào quỹ hưu trí và tử tuất của bảo hiểm xã hội theo luật đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện

Tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện có những chế độ nào?

Vậy người dân có nên đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện không? Tham gia thì sẽ được hưởng những chế độ gì? Như đã nêu trên, khi đóng bhxh tự nguyện sẽ đóng vào 2 quỹ là hưu trí và tử tuất.

Cụ thể quyền lợi sẽ như sau:

Chế độ hưu trí

Người lao động thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện theo luật bảo hiểm tự nguyện đủ điều kiện về tuổi và thời gian tham gia bảo hiểm xã hội sẽ được hưởng chế độ hưu trí.

Mức lương hưu hàng tháng phụ thuộc vào thời gian tham gia bảo hiểm xã hội và mức bình quân thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội.

Ngoài ra, người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội cao hơn số năm tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75%, khi nghỉ hưu, ngoài lương hưu còn được hưởng trợ cấp một lần.

Thời điểm hưởng lương hưu của người lao động tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện được tính từ tháng liền kề sau tháng người tham gia bảo hiểm xã hội đủ điều kiện hưởng lương hưu.

Người lao động thuộc các trường hợp dưới đây sẽ được hưởng bảo hiểm xã hội một lần thay vì lương hưu hàng tháng:

Đủ điều kiện về tuổi theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 73 của Luật này nhưng chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội mà không tiếp tục tham gia bảo hiểm xã hội;

Ra nước ngoài để định cư;

Người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế.

Chế độ tử tuất

Người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện theo luật bảo hiểm xã hội tự nguyện từ đủ 60 tháng trở lên và người đang hưởng lương hưu sẽ được hưởng trợ cấp mai táng bằng 10 lần mức lương cơ sở tại tháng mà người lao động hoặc người đang hưởng lương hưu chết.

Người lao động đang đóng bảo hiểm xã hội, người lao động đang bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội, người đang hưởng lương hưu khi chết thì thân nhân được hưởng trợ cấp tuất một lần.

Mức trợ cấp tuất một lần đối với thân nhân của người lao động đang đóng bảo hiểm xã hội hoặc đang bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội được tính theo số năm đã đóng bảo hiểm xã hội.

Mức đóng và phương thức đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện

Mức đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện

Mức đóng bảo hiểm xã hội được được người tham gia bảo hiểm tự lựa chọn theo mức thu nhập tự chọn hàng tháng. Theo quy định tại điều 87 luật đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện 2014 như sau:

Người lao động quy định tại khoản 4 Điều 2 của Luật này, hằng tháng đóng bằng 22% mức thu nhập tháng do người lao động lựa chọn để đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất; mức thu nhập tháng làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội thấp nhất bằng mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn và cao nhất bằng 20 lần mức lương cơ sở.

Đối với hình thức đóng bảo hiểm xã hội với hình thức tự nguyện thì mức đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện hằng tháng bằng 22% mức thu nhập tháng do người lao động lựa chọn để đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất.

Mức thu nhập hàng tháng làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội thấp nhất bằng mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn quy định và cao nhất bằng 20 lần mức lương cơ sở.

Theo quyết định số 59/2015/QĐ- TTg ngày 19/11/2015 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành chuẩn nghèo tiếp cận đa chiều cho giai đoạn 2016-2019 thì mức thấp nhất sẽ bằng 700.000 đồng/tháng.

Mức cao nhất 20 lần mức lương cơ sở bằng 27.800.000 đồng.

Vậy mức thu nhập làm căn cứ đóng (khoảng từ 700.000 đến 27.800.000 đồng).

Trường hợp nếu người lao động chọn mức đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện theo các mức 3 tháng, 06 tháng hoặc 12 tháng 1 lần được xác định theo công thức sau:

Trong đó:

Mtnt: Mức thu nhập tháng.

CN: mức chuẩn nghèo của khu vực nông thôn tại thời điểm đóng (đồng/tháng).

A: Mức đóng BHXH tự nguyện/lần.

t: phương thức đóng (hàng tháng/3 tháng/6 tháng/12 tháng).

Trường hợp người lao động chọn mức đóng một lần cho nhiều năm về (tối đa không quá 5 năm một lần) thì mức hưởng được tính bằng tổng mức đóng của các tháng đóng trước, chiết khấu lãi suất đầu tư quỹ BHXH bình quân tháng do BHXH Việt Nam công bố của các năm trước liền kề với các năm đóng.

Được xác định theo công thức sau:

Trong đó:

T1: Mức đóng một lần cho n năm về sau (đồng).

Mi: Mức thu nhập tháng do người tham gia BHXH tự nguyện chọn tại thời điểm đóng (đồng/tháng).

r: Lãi suất đầu tư quỹ BHXH bình quân tháng do BHXH Việt Nam công bố của năm trước liền kề với năm đóng (%/tháng).

n: Số năm đóng trước do người tham gia BHXH chọn, nhận một trong các giá trị từ 2 đến 5.

i: Tham số tự nhiên có giá trị từ 1 đến (n x 12).

Đồng thời, theo quy định tại điều 12 quyết định 595 QĐ-BHXH quy định về hỗ trợ đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện của nhà nước đối với người tham gia BHXH tự nguyện được Nhà nước hỗ trợ tiền đóng theo tỷ lệ phần trăm (%) trên mức đóng BHXH hằng tháng theo mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn, cụ thể:

Bằng 30% đối với người tham gia BHXH tự nguyện thuộc hộ nghèo;

Bằng 25% đối với người tham gia BHXH tự nguyện thuộc hộ cận nghèo;

Bằng 10% đối với các đối tượng khác.

Quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội tự nguyện

Phương thức đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện

Theo quy định tại Điều 9 Nghị định 595 QĐ-BHXH thì đối với người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện được lựa chọn các phương thức đóng sau đây:

Đóng hằng tháng.

Đóng 3 tháng 1 lần.

Đóng 6 tháng 1 lần.

Đóng 12 tháng 1 lần

Đóng 1 lần cho nhiều năm về sau nhưng không quá 5 năm một lần

Trường hợp người tham gia bảo hiểm xã hội đã đủ điều kiện về độ tuổi để hưởng lương hưu theo quy định luật bảo hiểm tự nguyện nhưng thời gian đóng bảo hiểm xã hội còn thiếu không quá 10 năm thì được đóng một lần cho những năm còn thiếu sao cho đủ 20 năm để được hưởng lương hưu.

Cách thức tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện

Người lao động tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện cần chuẩn bị các giấy tờ sau:

Tờ khai cung cấp và thay đổi thông tin người tham gia BHXH tự nguyện theo mẫu TK1-TS

Sổ bảo hiểm xã hội (đối với người đã có sổ bảo hiểm xã hội)

Giấy xác nhận đã thu hồi sổ bảo hiểm xã hội (đối với người dã hưởng trợ cấp bảo hiểm xã hội 1 lần)

Đại lý thu/Cơ quan BHXH (đối với trường hợp người tham gia đăng ký trực tiếp tại cơ quan BHXH): Danh sách người tham gia BHXH tự nguyện mẫu D05-TS

Vậy sau khi chuẩn bị xong hồ sơ giấy tờ thì người lao động đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện ở đâu? Câu trả lời chính là bạn có thể mang hồ sơ nộp tại trung tâm bảo hiểm xã hội cấp huyện nơi cư trú.

Trong thời hạn 07 ngày sau khi nhận đủ hồ sơ, cơ quan bảo hiểm xã hội sẽ tiến hành cấp sổ bảo hiểm cho bạn, nếu bạn tham gia bảo hiểm lần đầu.

Trên đây là một số thông tin về chế độ bảo hiểm xã hội tự nguyện theo luật bảo hiểm xã hội tự nguyện. Hãy liên hệ với chúng tôi khi bạn có bất cứ thắc mắc nào chưa được giải đáp