Công ty TNHH Chứng khoán: Có Cần Thành Lập Bộ Phận Kiểm Toán Nội Bộ và Các Quy Định Liên Quan?

Sự cần thiết và quy định về bộ phận kiểm toán nội bộ trong công ty chứng khoán TNHH tại Việt Nam

Ngày 31/12/2020, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư số 121/2020/TT-BTC, quy định về hoạt động của công ty chứng khoán. Tuy nhiên, trong quy định này, Điều 9 không nêu rõ yêu cầu cụ thể về việc thành lập bộ phận kiểm toán nội bộ cho các công ty chứng khoán có hình thức công ty TNHH. Vậy liệu rằng, các công ty chứng khoán TNHH có bắt buộc phải thành lập bộ phận này hay không? Trong bài viết này, chúng tôi sẽ làm rõ vấn đề này cùng những yêu cầu liên quan đến hoạt động kiểm toán nội bộ.

1. Công ty chứng khoán TNHH có bắt buộc phải thành lập bộ phận kiểm toán nội bộ không?

Theo Điều 71 Luật Chứng khoán 2019, các công ty chứng khoán phải thực hiện việc đăng ký doanh nghiệp sau khi được cấp Giấy phép thành lập và hoạt động. Luật này quy định rằng công ty chứng khoán có thể hoạt động dưới hình thức công ty TNHH hoặc công ty cổ phần. Điều này cũng đồng nghĩa với việc các công ty chứng khoán TNHH có thể lựa chọn về việc thành lập bộ phận kiểm toán nội bộ tùy vào nhu cầu và quyết định của công ty.

Các quy định tại Điều 54 và Điều 79 Luật Doanh nghiệp 2020 chỉ yêu cầu phải có Ban kiểm soát đối với một số loại hình công ty, còn lại, việc thành lập bộ phận kiểm toán nội bộ là tự nguyện dựa trên cơ cấu tổ chức nội bộ của từng công ty. Do vậy, công ty chứng khoán TNHH không có trách nhiệm phải thành lập bộ phận kiểm toán nội bộ, nhưng nếu có, bộ phận này cần đảm bảo hoạt động độc lập và hiệu quả.

2. Những yêu cầu cho hoạt động kiểm toán nội bộ

Nếu công ty quyết định thành lập bộ phận kiểm toán nội bộ, hoạt động của bộ phận này phải tuân thủ các nguyên tắc cơ bản theo quy định tại Thông tư số 121/2020/TT-BTC. Cụ thể:

• Tính độc lập: Bộ phận kiểm toán nội bộ không được liên quan hay phụ thuộc vào các bộ phận khác trong công ty, đảm bảo hoạt động kiểm toán diễn ra khách quan và không bị ảnh hưởng từ ban điều hành.

• Tính khách quan: Nhân viên kiểm toán nội bộ cần thực hiện công việc mà không chịu bất kỳ sự tác động nào từ bên ngoài hay nội bộ, đảm bảo các đánh giá và nhận xét được đưa ra là công bằng và chính xác.

• Tính trung thực: Nhân viên kiểm toán phải thực hiện nhiệm vụ của mình với sự cẩn trọng và chịu trách nhiệm, luôn tuân thủ pháp luật.

• Bảo mật thông tin: Cán bộ kiểm toán cần tôn trọng quyền sở hữu thông tin và không tiết lộ thông tin mà không có sự cho phép hợp lệ, trừ khi có yêu cầu theo quy định pháp luật.

3. Tiêu chuẩn nhân sự cho bộ phận kiểm toán nội bộ

Theo quy định tại khoản 4 Điều 9 Thông tư số 121/2020/TT-BTC, các nhân sự làm việc trong bộ phận kiểm toán nội bộ cần đáp ứng một số tiêu chuẩn nhất định:

• Không phải là người đã bị xử phạt trong lĩnh vực chứng khoán, ngân hàng, bảo hiểm trong vòng 5 năm gần nhất.

• Trưởng bộ phận kiểm toán nội bộ cần có trình độ chuyên môn về luật, kế toán, kiểm toán cùng với kinh nghiệm và uy tín đủ để thực hiện nhiệm vụ được giao.

• Nhân sự bộ phận này không được liên quan đến các cán bộ chủ chốt khác như Tổng Giám đốc, Giám đốc chi nhánh.

• Các nhân viên cần phải có chứng chỉ về chứng khoán hoặc các chứng chỉ chuyên môn liên quan đến lĩnh vực này.

Với các yêu cầu và quy định trên, việc xây dựng một bộ phận kiểm toán nội bộ chuyên nghiệp sẽ góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của công ty chứng khoán. Công ty cần xem xét tỷ lệ chi phí và lợi ích khi quyết định thành lập bộ phận này, từ đó đưa ra phương án tối ưu.

Kết luận

Việc thành lập bộ phận kiểm toán nội bộ trong các công ty chứng khoán TNHH không phải là bắt buộc, nhưng nếu được thành lập, bộ phận này cần tuân thủ nghiêm ngặt các quy định và nguyên tắc đề ra trong các văn bản pháp luật hiện hành. Điều này không chỉ giúp tăng cường tính minh bạch trong hoạt động của công ty mà còn đảm bảo sự tuân thủ pháp luật trong lĩnh vực luật chứng khoán. Để tìm hiểu thêm về các quy định liên quan đến luật chứng khoán và hoạt động của công ty, bạn có thể truy cập vào LegalZone.

Chúng tôi hy vọng bài viết này đã giải đáp nhiều thắc mắc của bạn về bộ phận kiểm toán nội bộ trong công ty chứng khoán TNHH, cũng như giúp bạn có thêm thông tin hữu ích để áp dụng trong thực tế.

Câu hỏi thường gặp:

Câu hỏi 1: Công ty chứng khoán thuộc loại hình công ty TNHH có bắt buộc phải thành lập bộ phận kiểm toán nội bộ hay không?

Trả lời: Theo quy định tại Điều 71 Luật Chứng khoán 2019, công ty chứng khoán thuộc loại hình TNHH không bị bắt buộc phải thành lập bộ phận kiểm toán nội bộ. Công ty có thể tổ chức theo hướng mở, có nghĩa là có thể có hoặc không có bộ phận kiểm toán nội bộ tùy thuộc vào quyết định của công ty.

Câu hỏi 2: Hoạt động kiểm toán nội bộ phải đảm bảo những gì?

Trả lời: Hoạt động kiểm toán nội bộ phải đảm bảo các nguyên tắc sau theo khoản 3 Điều 9 Thông tư số 121/2020/TT-BTC:

• Tính độc lập: Bộ phận kiểm toán nội bộ cần độc lập với các bộ phận khác, không được đảm nhận những công việc thuộc đối tượng kiểm toán nội bộ.
• Tính khách quan: Nhân viên kiểm toán nội bộ phải đảm bảo tính khách quan và không định kiến trong nhiệm vụ của mình.
• Tính trung thực: Kiểm toán viên phải thực hiện công việc một cách trung thực, cẩn trọng và có trách nhiệm.
• Bảo mật: Nhân viên kiểm toán nội bộ cần tôn trọng quyền sở hữu thông tin và không tiết lộ thông tin khi không có sự ủy quyền hợp lệ.

Câu hỏi 3: Nhân sự của bộ phận kiểm toán nội bộ cần đáp ứng tiêu chuẩn gì?

Trả lời: Nhân sự bộ phận kiểm toán nội bộ cần đáp ứng các tiêu chuẩn theo khoản 4 Điều 9 Thông tư số 121/2020/TT-BTC, bao gồm:

• Không bị xử phạt trong lĩnh vực chứng khoán trong vòng 5 năm gần nhất.
• Trưởng bộ phận kiểm toán nội bộ cần có trình độ chuyên môn về luật, kế toán, kiểm toán và có uy tín để thực thi công việc.
• Không có liên quan đến các trưởng bộ phận khác trong công ty.
• Phải có các chứng chỉ chuyên môn về chứng khoán và thị trường chứng khoán.
• Không kiêm nhiệm các công việc khác trong công ty.