Khái niệm, đặc điểm về quyền sở hữu trí tuệ

Theo quy định tai khoản 1 Điều 4 Luật sở hữu trí tuệ 2005 sửa đổi bổ sung 2009, quyền sở hữu trí tuệ là quyền của tổ chức, cá nhân đối với tài sản trí tuệ, bao gồm quyền tác giả và quyền liên quan đến quyền tác giả, quyền sở hữu công nghiệp và quyền đối với giống cây trồng.

Đối với mỗi loại quyền sở hữu trí tuệ khác nhau thì có những điều kiện xác lập khác nhau được quy định cụ thể trong Luật sở hữu trí tuệ. Tuy nhiên, tựu chung lại thì quyền sở hữu trí tuệ có những đặc điểm chung nhất định, đó là:

– Có tính giới hạn về không gian và thời gian;

– Có thể được tiếp cận bởi nhiều đối tượng cùng một lúc mà không bị loại trừ lẫn nhau;

– Có thể chuyển giao.

Khái niệm, đặc điểm, phân loại về tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ

Quyền sở hữu trí tuệ là một trong những đối tượng dễ phát sinh tranh chấp nhất với độ phức tạp cao nhất, nhiều hành vi vi phạm mang tính chất tinh vi. Để có những phương pháp bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ nói chung và có những phương phá cụ thể để bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ nói riêng thì chúng ta nên có những nhận định cơ bản về tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ. Dưới đây là một vài ét cơ bản về loại tranh chấp này.

Về khái niệm

Tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ phát sinh khi quyền và lợi ích hợp pháp của một trong các bên bị xâm phạm. Một tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ chỉ được coi là có tranh chấp khi có sự xung đột, bất đồng về quyền lợi các bên đã được thể hiện ra bên ngoài bằng các hành vi xâm phạm cụ thể.

Như vậy, tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ là những mâu thuẫn, xung đột lợi ích giữa các chủ thể liên quan đến việc xác lập, khai thác, sử dụng và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ.

Về đặc điểm

Tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ có những đặc điểm cơ bản dưới đây:

Một là, đối tượng của tranh chấp là quyền sở hữu trí tuệ

Đối tượng của tranh chấp bao giờ cũng phải được xác định một cách cụ thể và chính xác, để dựa vào đó làm căn cứ để giải quyết các tranh chấp phát sinh. Trong tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ thì đối tượng tranh chấp đó chính là quyền sở hữu trí tuệ, đó có thể là quyền tác giả, quyền liên quan đến quyền tác giả; quyền sở hữu công nghiệp hoặc quyền đối với giống cây trồng.

Hai là, tranh chấp xảy ra với tính chất phức tạp và chuyên môn sâu

Tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ là một trong những tranh chấp được xác định là một trong những tranh chấp phức tạp nhất. Như chúng ta đã biết, với tính đa dạng của đối tượng sở hữu trí tuệ cũng như các loại tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ đã tạo nên sự phức tạp cho loại tranh chấp này.

Từ đó đặt ra yêu cầu đối với người giải quyết tranh chấp phải có nhiều kinh nghiệm, am hiểu pháp luật về sở hữu trí tuệ; có sự phối hợp nhiều cơ quan và có phương pháp, cách thức xác định thiệt hại xảy ra để giải quyết tranh chấp  một cách hiệu quả; bảo vệ tốt nhất quyền và lợi ích hợp pháp của các bên đương sự.

Ba là, tranh chấp phát sinh liên quan nhiều đến thông tin bí mật của doanh nghiệp

Một trong những yếu cạnh tranh của các doanh nghiệp trên thị trường kinh doanh hiện nay đó là các thông tin liên quan đến bí mật doanh nghiệp, có thể là phương thức sản xuất, kiểu dáng sản phẩm hay việc thiết kế một nhãn hiệu,…Tổng hợp các yếu tố trên tạo thêm uy tín của mỗi doanh nghiệp trong con mắt của người tiêu dùng. Và xét về bản chất thì các yếu tố đó phần nào thuộc về quyền sở hữu trí tuệ.

Bốn là, liên quan chặt chẽ đến yếu tố cạnh tranh trên thị trường.

Cạnh tranh là điều tất yếu trong tất cả các lĩnh vực trong đời sống, nhất là môi trường kinh doanh. Trong đó việc cạnh tranh về các sản phẩm, sự cung cấp dịch vụ hay chất lượng, kiểu dáng sản phẩm đều được chú ý. Trong đó, quyền sở hữu trí tuệ là một trong những tranh chấp nổi bật nhất.

Ví dụ, có doanh nghiệp kinh doanh nước đóng chai vì muốn bán được hàng hoá nên đã làm nhái nhãn hiệu nước uống giải khát của Lavie hay bắt chước kiểu dáng nước đóng chai của Aquafina;…. Đó là tranh chấp thuộc về quyền sở hữu trí tuệ.

Về phân loại

Căn cứ vào mỗi tiêu chí khác nhau, tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ được chia thành các loại sau:

Xem thêm: Đăng ký sở hữu trí tuệ nhãn hiệu

Trên đây là bài tư vấn của chúng tôi về “Khái niệm đặc điểm về tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ’’ gửi đến bạn đọc. Nếu bạn còn bất kỳ thắc mắc nào, bạn có thể liên hệ với chúng tôi để được hỗ trợ tư vấn.