Quy trình điều chỉnh giảm vốn điều lệ và thanh toán cho cổ đông trong công ty cổ phần

Điều Chỉnh Giảm Vốn Điều Lệ và Thanh Toán Tiền Cho Cổ Đông Của Công Ty Cổ Phần Như Thế Nào?

Câu hỏi của chị Thu (Hà Nội) về cách thức điều chỉnh giảm vốn điều lệ và thanh toán tiền cho cổ đông trong công ty cổ phần là một vấn đề quan trọng không chỉ đối với những người làm trong lĩnh vực kinh doanh mà còn cho các nhà đầu tư và cổ đông. Bài viết này sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về các điều khoản pháp lý liên quan đến vấn đề này theo quy định của luật Việt Nam.

1. Công Ty Cổ Phần Được Giảm Vốn Điều Lệ Trong Trường Hợp Nào?

Theo Luật Doanh Nghiệp 2020, tại Khoản 5 Điều 112 có quy định rõ ràng về vốn của công ty cổ phần. Cụ thể, một công ty có thể giảm vốn điều lệ trong các trường hợp sau:

• Theo quyết định của Đại hội đồng cổ đông: Công ty có thể hoàn trả một phần vốn góp cho cổ đông dựa trên tỷ lệ sở hữu cổ phần, nhưng điều kiện là công ty đã hoạt động kinh doanh liên tục từ hai năm trở lên và bảo đảm thanh toán đầy đủ các khoản nợ cũng như nghĩa vụ tài sản khác sau khi đã hoàn trả cho cổ đông.

• Công ty mua lại cổ phần đã bán: Theo quy định tại Điều 132 và 133 của Luật Doanh Nghiệp 2020.

• Vốn điều lệ không được các cổ đông thanh toán đúng hạn: Việc giảm vốn này diễn ra khi xảy ra tình huống không thanh toán theo quy định tại Điều 113 của Luật Doanh Nghiệp 2020.

2. Điều Chỉnh Giảm Vốn Điều Lệ Của Công Ty Cổ Phần Như Thế Nào?

Việc giảm vốn điều lệ của công ty cổ phần được hướng dẫn trong Thông tư 19/2003/TT-BTC. Có một số hình thức giảm vốn như sau:

• Công ty mua và huỷ bỏ một số lượng cổ phiếu quỹ: Các cổ phiếu này có mệnh giá tương ứng với số vốn điều lệ sẽ được điều chỉnh giảm theo quyết định của Đại hội đồng cổ đông. Ở hình thức này, công ty sẽ không trả lại tiền cho cổ đông.

• Thu hồi và huỷ bỏ cổ phiếu: Công ty sẽ thu hồi một số cổ phiếu của cổ đông với tổng mệnh giá tương ứng với số vốn điều lệ giảm.

• Điều chỉnh giảm mệnh giá cổ phần: Công ty có thể giảm mệnh giá cổ phần mà không thay đổi số lượng cổ phần. Trong trường hợp này, công ty sẽ thu hồi cổ phiếu của cổ đông và phát lại cổ phiếu mới với mệnh giá đã được điều chỉnh.

• Kết hợp các hình thức trên: Tùy vào tình hình cụ thể, công ty cổ phần có thể áp dụng một hoặc kết hợp nhiều hình thức bước trên để thực hiện việc điều chỉnh giảm.

3. Thanh Toán Tiền Cho Cổ Đông Của Công Ty Cổ Phần Khi Thực Hiện Giảm Vốn Điều Lệ Như Thế Nào?

Theo quy định tại Thông tư 19/2003/TT-BTC, việc thanh toán tiền cho cổ đông khi giảm vốn điều lệ được thực hiện theo các hình thức sau:

• Công ty mua và huỷ bỏ cổ phiếu quỹ: Trong trường hợp này, công ty sẽ không phải hoàn trả tiền cho cổ đông.

• Khi công ty thu hồi và huỷ bỏ cổ phiếu: Mỗi cổ đông sẽ bị thu hồi một số lượng cổ phần theo tỷ lệ giữa số vốn giảm và tổng số vốn điều lệ. Công thức tính số lượng cổ phần thu hồi là:

  Số lượng cổ phần thu hồi = (Số lượng cổ phần của cổ đông) x (Số vốn điều lệ giảm / Tổng vốn điều lệ)

• Thanh toán tiền cho cổ đông: Số tiền phải trả cho từng cổ đông được tính theo công thức:

  Số tiền phải trả = (Số lượng cổ phần thu hồi) x (Mệnh giá cổ phần)

• Trường hợp điều chỉnh giảm mệnh giá cổ phần: Công ty sẽ thu hồi cổ phiếu từ cổ đông và phát lại cổ phiếu mới với mệnh giá đã điều chỉnh giảm. Tiền phải trả cho cổ đông trong trường hợp này là:

  Số tiền phải trả = (Số lượng cổ phần của cổ đông) x (Chênh lệch giữa mệnh giá cũ và mệnh giá mới).

Kết Luận

Việc điều chỉnh giảm vốn điều lệ và thanh toán cho cổ đông là một quy trình phức tạp, đòi hỏi doanh nghiệp phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của luật. Doanh nghiệp nên xem xét kỹ lưỡng các điều kiện và hình thức thực hiện để đảm bảo quyền lợi cho cổ đông cũng như sự ổn định của công ty. Để có thêm thông tin chi tiết về các thủ tục pháp lý, hãy tham khảo luật tại Việt Nam.

Câu hỏi thường gặp:

Câu hỏi: Công ty cổ phần được giảm vốn điều lệ trong trường hợp nào? – Câu hỏi của chị Thu (Hà Nội)

Trả lời:
Công ty cổ phần có thể giảm vốn điều lệ trong các trường hợp sau, theo quy định tại Điều 112 của Luật Doanh nghiệp 2020:

1. Quyết định của Đại hội đồng cổ đông: Công ty có thể hoàn trả một phần vốn góp cho cổ đông theo tỷ lệ sở hữu cổ phần nếu đã hoạt động kinh doanh liên tục từ 02 năm trở lên và đảm bảo thanh toán đủ các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác.

2. Mua lại cổ phần: Công ty có quyền mua lại cổ phần đã bán theo quy định tại Điều 132 và Điều 133 của Luật Doanh nghiệp 2020.

3. Vốn điều lệ không được thanh toán: Trường hợp các cổ đông không thanh toán đủ và đúng hạn vốn điều lệ theo quy định.

Câu hỏi: Điều chỉnh giảm vốn điều lệ của công ty cổ phần như thế nào?

Trả lời:
Việc điều chỉnh giảm vốn điều lệ của công ty cổ phần được thực hiện theo nhiều hình thức khác nhau, bao gồm:

• Mua và hủy cổ phiếu quỹ: Công ty có thể mua lại và hủy bỏ một số cổ phiếu quỹ tương ứng với số vốn dự kiến điều chỉnh giảm.

• Thu hồi và hủy cổ phiếu: Công ty thu hồi một số cổ phiếu của cổ đông với tổng mệnh giá tương ứng với số vốn điều lệ giảm.

• Giảm mệnh giá cổ phần: Công ty có thể điều chỉnh giảm mệnh giá cổ phần mà không làm thay đổi số lượng cổ phần; trong trường hợp này, sẽ thu hồi cổ phiếu cũ và phát lại cổ phiếu mới.

Qua đó, các hình thức này giúp công ty điều chỉnh vốn điều lệ một cách hợp pháp và minh bạch.

Câu hỏi: Thanh toán tiền cho cổ đông của công ty cổ phần khi thực hiện giảm vốn điều lệ như thế nào?

Trả lời:
Theo quy định tại Thông tư 19/2003/TT-BTC, quy trình thanh toán cho cổ đông được thực hiện như sau:

• Khi công ty mua và hủy cổ phiếu quỹ: Công ty không phải trả lại tiền cho cổ đông.

• Khi thu hồi cổ phiếu: Mỗi cổ đông sẽ bị thu hồi một số lượng cổ phần tương ứng với tỷ lệ giữa số vốn dự kiến điều chỉnh giảm và vốn điều lệ công ty trước điều chỉnh. Công ty sẽ phải trả khoản tiền theo công thức:
  [
  text{Số tiền phải trả} = text{Số lượng cổ phần thu hồi} times text{Mệnh giá cổ phần}.
  ]

• Khi điều chỉnh giảm mệnh giá cổ phần: Công ty cũng phải trả cho cổ đông khoản tiền tính theo chênh lệch giữa mệnh giá cũ và mệnh giá mới của cổ phần.

Như vậy, quy trình thanh toán cho cổ đông rất rõ ràng và phải tuân thủ theo các quy định đã nêu.