Quy định về bồi thường dân sự trong vụ án hình sự

Bồi thường dân sự trong vụ án hình sự

Khi xem xét, quyết định trách nhiệm bồi thường dân sự trong vụ án hình sự Tòa án căn cứ vào Điều 48 của Bộ luật Hình sự. Đối với trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong vụ án có đồng phạm được thực hiện theo quy định tại Điều 587 của Bộ luật Dân sự, theo đó thì “Trong trường hợp nhiều người cùng gây thiệt hại thì những người đó phải liên đới bồi thường cho người bị thiệt hại. Trách nhiệm bồi thường của từng người cùng gây thiệt hại được xác định tương ứng với mức độ lỗi của mỗi người; nếu không xác định được mức độ lỗi thì họ phải bồi thường thiệt hại theo phần bằng nhau”. Ngoài ra, để xác định trách nhiệm bồi thường trong vụ án hình sự thì Tòa án có thể tham khảo thêm hướng dẫn tại Nghị quyết số 03/2006/NQ-HĐTP ngày 08/7/2006 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân Tối cao hướng dẫn áp dụng một số quy định của Bộ luật Dân sự năm 2005 về bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng.Trong bài viết dưới đây, LegalZone sẽ giới thiệu một cách khái quát nhất về trách nhiệm bồi thường dân sự trong vụ án hình sự

Trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong vụ án hình sự

Theo quy định tại Điều 8 Bộ luật Hình sự năm 2015, tội phạm là hành vi nguy hiểm cho xã hội, xâm phạm quyền con người, quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, có tính chất nguy hiểm cho xã hội và buộc phải xử lý hình sự.

Trong quá trình thực hiện hành vi phạm tội, không thiếu trường hợp gây ra thiệt hại về sức khỏe, nhân phẩm, ủy tín, tài sản của người khác….

Lúc này, ngoài chịu trách nhiệm hình sự, người phạm tội còn phải thực hiện nghĩa vụ bồi thường trong vụ án hình sự

Tuy nhiên, theo quy định tại Điều 155 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015, chỉ khởi tố vụ án hình sự về tội phạm khi có yêu cầu của bị hại hoặc người đại diện của bị hại là người dưới 18 tuổi, người có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất hoặc đã chết trong 10 trường hợp sau:

– Khoản 1 Tội cố ý gây thương tích hoặc tổn hại cho sức khỏe của người khác với mức phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm;

– Khoản 1 Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh với mức phạt là phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tiền từ 10 – 50 triệu đồng;

– Khoản 1 Tội cưỡng dâm với mức phạt tù từ 01 – 05 năm…

Lúc này, nếu người phạm tội bồi thường thiệt hại và được bị hại rút yêu cầu khởi tố thì vụ án sẽ được đình chỉ. Trừ trường hợp có căn cứ xác định người bị hại bị ép buộc, cưỡng bức rút yêu cầu.

Đồng thời, theo quy định tại khoản 3 Điều 29 Bộ luật Hình sự, người thực hiện tội phạm nghiêm trọng do vô ý hoặc tội phạm ít nghiêm trọng, đã tự nguyện sửa chữa, bồi thường thiệt hại và được người bị hại tự nguyện hòa giải, đề nghị miễn trách nhiệm hình sự thì có thể được miễn trách nhiệm hình sự.

Như vậy, không phải mọi trường hợp khi người phạm tội đã bồi thường dân sự trong vụ án hình sự thì đều được miễn trách nhiệm hình sự mà chỉ những trường hợp đã phân tích ở trên mới có thể được.

Bồi thường thiệt hại là một trong số tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự?

Theo phân tích ở trên, không phải mọi trường hợp bồi thường trong vụ án hình sự đều có thể được miễn trách nhiệm hình sự.

Theo Điều 51 Bộ luật Hình sự, việc người phạm tội tự nguyện sửa chữa, bồi thường thiệt hại hoặc khắc phục hậu quả chỉ là một trong những tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự.

Đây cũng là một trong những nguyên tắc xử lý người phạm tội nêu tại Điều 3 Bộ luật nêu trên. Theo đó, sẽ khoan hồng với người trong quá trình giải quyết vụ án mà ăn năn, hối cải, tự nguyện sửa chữa hoặc bồi thường thiệt hại gây ra.

Như vậy, có thể thấy quan niệm đã bồi thường thiệt hại sẽ không phải đi tù nữalà hoàn toàn sai lầm. Tùy từng mức độ của hành vi và việc bị hại có đơn yêu cầu, đề nghị thì người phạm tội sẽ được xem xét miễn hoặc giảm trách nhiệm hình sự.

Legalzone cung cấp dịch vụ tư vấn yêu cầu bồi thường thiệt hại trong vụ án hình sự.

Công việc cụ thể khi Legalzone tiếp nhận tư vấn yêu cầu bồi thường dân sự trong vụ án hình sự như sau:
–          Tiếp nhận thông tin, hồ sơ từ khách hàng hoặc đại diện khách hàng liên hệ với các cơ quan tố tụng, người tiến hành tố tụng để thu thập thông tin liên quan đến thiệt hại và mức độ thiệt hại do hành vi phạm tội gây ra;
–          Tư vấn cho khách hàng quy định pháp luật liên quan đến bồi thường thiệt hại trong vụ án hình sự và tác động của thời điểm yêu cầu bồi thường, việc thực hiện bồi thường;
–          Nghiên cứu, phân tích, nhận định thông tin, hồ sơ để tìm cách thức xác định mức thiệt hại sẽ yêu cầu bồi thường tương ứng với chứng cứ chứng minh;
–          Tư vấn cho khách hàng những công việc cần thực hiện để xác định mức bồi thường hoặc củng cố chứng cứ chứng minh thiệt hại;
–          Tìm hiểu thông tin để xác định thiện chí của phía người thực hiện hành vi phạm tội và gia đình của họ;
–          Tư vấn phương thức yêu cầu bồi thường: trực tiếp đối với người gây thiệt hại hoặc thông qua cơ quan tiến hành tố tụng;
–          Tư vấn và đưa ra phương án đàm phán thiệt hại yêu cầu bồi thường với phía đối phương để khách hàng cân nhắc, lựa chọn;
–          Tư vấn về thủ tục tố tụng tại Tòa án và quyền của đương sự liên quan đến yêu cầu bồi thường thiệt hại;
–          Tư vấn, hỗ trợ khách hàng thực hiện yêu cầu thi hành án khi có bản án, quyết định của Tòa án có hiệu lực pháp luật.
Với đội ngũ Luật sư nhiều năm kinh nghiệm tư vấn pháp luật hình sự, pháp luật về bồi thường thiệt hại trong vụ án hình sự, tham gia bảo vệ quyền lợi của bị hại/nguyên đơn dân sự, đại diện đàm phán bồi thường thiệt hại, Legalzone cam kết tư vấn cho khách hàng phương án đảm bảo quyền lợi tốt nhất khi yêu cầu bồi thường thiệt hại.

Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn pháp luật liên quan đến bồi thường dân sự trong vụ án hình sự. Liên hệ với Legalzone ngay hôm nay để được giải đáp các vướng mắc pháp lý kịp thời.