Thỏa thuận nhận tội và phân loại tội phạm tại Việt Nam: Những điều cần biết.

Thỏa thuận nhận tội là gì?

Thỏa thuận nhận tội, còn được gọi là mặc cả thú tội hoặc thương lượng nhận tội, là một khái niệm phổ biến trong các hệ thống pháp luật theo kiểu thông luật như ở Mỹ, Canada, Anh và Australia. Đây là một hình thức thương lượng trong quá trình tố tụng hình sự, nơi bị cáo đồng ý nhận tội hoặc không chống đối lại cáo buộc để đổi lấy một kết quả có lợi hơn cho bản thân. Kết quả này có thể là một hình phạt nhẹ hơn hoặc được quy xét xử theo một tội danh thấp hơn. Quá trình thỏa thuận này thường diễn ra dưới sự phối hợp giữa luật sư bào chữa và công tố viên.

Thỏa thuận nhận tội diễn ra sau khi cuộc điều tra đã hoàn tất, có kết luận và bản cáo trạng được ban hành, tức là ở giai đoạn chuẩn bị đưa vụ án ra xét xử. Nếu các bên không đạt được thỏa thuận, vụ án sẽ tiếp tục được xử theo quy trình thông thường.

Có thể phân loại thỏa thuận nhận tội thành ba loại chính:

1. Bị can đồng ý nhận tội để giảm nhẹ tội danh.
2. Nhận tội để đổi lấy bản án nhẹ hơn hoặc án thay thế.
3. Khi bị can bị buộc nhiều tội, họ có thể thỏa thuận để chỉ nhận một số tội danh nhất định.

Thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo.

Việt Nam có thỏa thuận nhận tội không?

Tại Việt Nam, thỏa thuận nhận tội chưa được quy định thành một phần riêng biệt trong hệ thống pháp luật hình sự. Tuy nhiên, có một số cơ chế tương tự mà pháp luật đã thiết lập, giúp tạo điều kiện khoan hồng cho những người phạm tội có thái độ hợp tác và thành khẩn khai báo.

Cụ thể, theo Điều 51 của Bộ luật Hình sự 2015, người phạm tội tự thú hoặc thành khẩn khai báo có thể được giảm nhẹ hình phạt. Tuy nhiên, quy định này không tạo ra một cơ chế thương lượng chính thức giữa bị cáo và cơ quan tố tụng, do đó hành vi tự nguyện khai báo chủ yếu được xem là yếu tố để tòa án xem xét giảm nhẹ hình phạt chứ không phải một thỏa thuận mang tính hai chiều giống như trong các hệ thống pháp luật khác.

Thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo.

Phân loại tội phạm như thế nào theo quy định pháp luật?

Theo Điều 9 của Bộ luật Hình sự 2015, tội phạm được phân loại dựa trên tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội. Cụ thể, tội phạm được chia thành bốn loại:

1. Tội phạm ít nghiêm trọng: Tội phạm có tính chất và mức độ nguy hiểm không lớn, với mức phạt cao nhất là phạt tiền, cải tạo không giam giữ hoặc tù đến 3 năm.

2. Tội phạm nghiêm trọng: Tội phạm có tính chất và mức độ nguy hiểm lớn, với mức phạt cao nhất từ trên 3 năm đến 7 năm tù.

3. Tội phạm rất nghiêm trọng: Tội phạm có tính chất và mức độ nguy hiểm rất lớn, với mức phạt cao nhất từ trên 7 năm lên đến 15 năm tù.

4. Tội phạm đặc biệt nghiêm trọng: Tội phạm có mức độ nguy hiểm đặc biệt lớn, với mức phạt cao nhất từ trên 15 năm tù đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình.

Tội phạm do pháp nhân thương mại thực hiện cũng được phân loại dựa trên các tiêu chí tương tự như đã nêu trên.