Trình tự Nghị án của Hội đồng Xét xử tại Phiên Tòa Đối với Vụ Án Hình Sự
Khi tham dự một phiên tòa hình sự, một trong những quy trình quan trọng mà nhiều người thắc mắc là trình tự nghị án của Hội đồng xét xử. Theo quy định tại Điều 326 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, việc nghị án không chỉ đơn thuần là bàn luận mà còn phải tuân theo những nguyên tắc nghiêm ngặt. Dưới đây là các điểm chính liên quan đến trình tự này:
Nguyên tắc Nghị án của Hội đồng Xét xử
-
Quyền nghị án: Chỉ có Thẩm phán và Hội thẩm mới có quyền tham gia vào quá trình nghị án, và chỉ có thể thực hiện việc này trong phòng nghị án.
-
Căn cứ nghị án: Nghị án phải dựa trên các chứng cứ, tài liệu đã được thẩm tra tại phiên tòa. Hội đồng xét xử cần xem xét đầy đủ chứng cứ cũng như ý kiến của Kiểm sát viên, bị cáo, người bào chữa và những người tham gia tố tụng khác.
-
Các vấn đề cần giải quyết: Trong quá trình nghị án, Hội đồng xét xử cần xem xét các vấn đề cơ bản như:
- Vụ án có thuộc trường hợp tạm đình chỉ không.
- Tính hợp pháp của chứng cứ do các cơ quan điều tra và các bên cung cấp.
- Thẩm quyền để kết tội bị cáo và áp dụng điều nào trong Bộ luật hình sự.
- Các hình phạt và trách nhiệm bồi thường thiệt hại.
- Vấn đề miễn trách nhiệm hình sự hay hình phạt.
- Tính hợp pháp của hành vi và quyết định tố tụng trong quá trình xét xử.
-
Quyết định của Hội đồng Xét xử: Ngay cả khi Kiểm sát viên rút quyết định truy tố, Hội đồng vẫn có trách nhiệm giải quyết các vấn đề của vụ án theo quy định.
-
Thời gian nghị án: Nếu vụ án có nhiều tình tiết phức tạp, Hội đồng có thể kéo dài thời gian nghị án nhưng không quá 07 ngày kể từ khi kết thúc tranh luận tại phiên tòa.
Trình tự Nghị án
Khi tiến hành nghị án, Hội đồng xét xử sẽ thực hiện theo trình tự như sau:
-
Chủ tọa phiên tòa sẽ xác định các vấn đề để Hội đồng thảo luận và quyết định.
-
Một thành viên của Hội đồng sẽ được phân công nhiệm vụ ghi biên bản nghị án.
-
Các thành viên sẽ bỏ phiếu để quyết định về từng vấn đề. Quy trình sẽ diễn ra theo thứ tự:
- Hội thẩm sẽ bỏ phiếu trước.
- Thẩm phán sẽ bỏ phiếu sau cùng.
-
Nếu không có ý kiến nào chiếm đa số, Hội đồng sẽ thảo luận và tiến hành biểu quyết lại cho đến khi đạt được sự đồng thuận.
-
Cuối cùng, Hội đồng xét xử sẽ quyết định:
- Tuyên án.
- Hoàn lại việc thẩm vấn nếu cần thiết.
- Hoặc tạm đình chỉ vụ án.
Hội đồng cũng có trách nhiệm thông báo cho những người tham dự phiên tòa về thời gian và địa điểm tuyên án.
Ai Có Quyền Tuyên Án?
Một câu hỏi thường gặp là liệu chỉ chủ tọa phiên tòa mới có quyền tuyên án hay không. Theo quy định tại Điều 327 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, tuyên án có thể thực hiện bởi chủ tọa phiên tòa hoặc một thành viên khác của Hội đồng. Trong các trường hợp xét xử kín, chỉ phần quyết định trong bản án sẽ được công bố.
Như vậy, không nhất thiết phải là chủ tọa mới có quyền tuyên án, mà ngay cả Hội thẩm cũng có thể đảm nhiệm công việc này.
Quyền Trả Tự Do của Bị Cáo
Khi bị cáo được hưởng án treo, họ có được trả tự do ngay tại phiên tòa hay không? Căn cứ vào Điều 328 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, Hội đồng xét xử phải tuyên bố trả tự do ngay tại phiên tòa cho bị cáo đang bị tạm giam, nhưng chỉ khi họ không bị tạm giam vì một tội phạm khác.
Cụ thể các trường hợp được trả tự do bao gồm:
- Bị cáo không có tội.
- Bị cáo được miễn trách nhiệm hình sự hoặc miễn hình phạt.
- Bị cáo bị xử phạt không phải là tù giam.
- Bị cáo bị xử phạt tù nhưng hưởng án treo.
- Thời gian phạt tù ngắn hơn thời gian tạm giam.
Hội đồng xét xử chỉ tuyên bố trả tự do cho bị cáo nếu họ không đang bị tạm giam vì một tội khác.
Kết Luận
Trên đây là những điểm chính liên quan đến trình tự nghị án của Hội đồng xét xử theo quy định pháp luật. Hiểu rõ các quy trình này không chỉ giúp cho những người quan tâm đến pháp luật nắm bắt tốt hơn về quá trình xét xử mà còn gia tăng sự hiểu biết về quyền và nghĩa vụ của những người tham gia tố tụng. Tham khảo thêm về luật tại legalzone.vn sẽ cung cấp cho bạn nhiều thông tin hữu ích và cần thiết.
Danh mục
