Thông tư liên tịch 05/2025 về hợp tác giữa các cơ quan tiến hành tố tụng trong việc xử lý các vụ án vắng mặt bị can, bị cáo.

Chuyên mục: Góc nhìn toàn cảnh vụ án hình sự/ Luật hình sự/ Tin tức

Thông tư Liên Tịch 05/2025: Phối Hợp Giữa Các Cơ Quan Tố Tụng Trong Điều Tra, Truy Tố và Xét Xử Vắng Mặt Bị Can, Bị Cáo

Vào ngày 1 tháng 7 năm 2025, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao, và Tòa án Nhân dân Tối cao đã ban hành Thông tư Liên tịch 05/2025 về việc phối hợp giữa các cơ quan trong tố tụng để điều tra, truy tố và xét xử vắng mặt các bị can, bị cáo. Thông tư này quy định rõ ràng về các trình tự và thủ tục liên quan, theo đúng nội dung Bộ luật Tố tụng Hình sự sửa đổi năm 2025.

Đối Tượng Áp Dụng Thông Tư

Thông tư Liên tịch 05/2025 áp dụng cho các đối tượng sau:

Các Cơ quan điều tra thuộc Công an Nhân dân, Quân đội Nhân dân, Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao.
Các Viện Kiểm sát Nhân dân và Viện Kiểm sát Quân sự ở các cấp.
Các Tòa án Nhân dân và Tòa án Quân sự ở các cấp.
Người tiến hành tố tụng từ các cơ quan được quy định.
Bị can, bị cáo và những người liên quan như người bào chữa, người đại diện, người thân thích của bị can, bị cáo.

Nguyên Tắc Thực Hiện

Theo các điều khoản đã được nêu ra trong thông tư, việc điều tra, truy tố và xét xử vắng mặt bị can, bị cáo cần tuân thủ các nguyên tắc sau:

Tôn Trọng Hiến Pháp: Đảm bảo tuân thủ Hiến pháp và các quy định pháp luật, đồng thời bảo vệ quyền con người và lợi ích hợp pháp của bị can, bị cáo.
Quy Trình Khách Quan và Cẩn Trọng: Mọi hoạt động điều tra và xét xử phải được thực hiện cẩn thận, chặt chẽ, không để xảy ra sai sót, và chỉ thực hiện khi đủ điều kiện theo quy định của pháp luật.
Chức Năng và Nhiệm Vụ Rõ Ràng: Mỗi cơ quan cần thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn được pháp luật quy định.

Xét Xử Vắng Mặt Bị Cáo

Theo Điều 7 của Thông tư, việc xét xử vắng mặt bị cáo được quy định như sau:

Nếu đã có quyết định truy tố vắng mặt bị can, Tòa án sẽ kiểm tra hồ sơ vụ án. Nếu đủ điều kiện theo quy định, Tòa có thể quyết định đưa vụ án ra xét xử vắng mặt bị cáo.
Trong giai đoạn chuẩn bị xét xử, nếu bị can, bị cáo trở về hoặc bị bắt, Tòa án sẽ chuyển sang thủ tục xét xử bình thường.
Nếu có quyết định truy tố nhưng không xác định được vị trí của bị can, Thẩm phán có thể yêu cầu Cơ quan điều tra thực hiện lệnh truy nã.
Sau 15 ngày từ khi ra quyết định truy nã mà không có kết quả, Cơ quan điều tra phải thông báo cho Tòa án để xem xét việc đưa vụ án ra xét xử vắng mặt.
Nếu Tòa án thấy không đủ căn cứ, sẽ quyết định trả hồ sơ cho Viện Kiểm sát để điều tra bổ sung.

Trình Tự và Thủ Tục Khi Xét Xử Vắng Mặt Bị Cáo

Khi diễn ra phiên tòa xét xử vắng mặt bị cáo, trình tự và các thủ tục cụ thể sẽ được thực hiện theo quy định của Bộ luật Tố tụng Hình sự. Cụ thể:

Hội đồng xét xử sẽ công bố lý do xét xử vắng mặt và phổ biến quyền lợi của bị cáo.
Người bào chữa hoặc đại diện của bị cáo có quyền bảo vệ lợi ích hợp pháp và có thể đưa ra chứng cứ.

Nhiệm Vụ và Quyền Hạn Cán Bộ Điều Tra

Theo Điều 38 của Bộ luật Tố tụng Hình sự, các cán bộ điều tra có nhiệm vụ và quyền hạn như sau:

Thực hiện nhiệm vụ theo phân công của Điều tra viên: Bao gồm việc ghi biên bản lấy lời khai, các biên bản liên quan đến điều tra và xác minh nguồn tin tội phạm.
Chịu trách nhiệm trước pháp luật: Mỗi cán bộ điều tra phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về hành vi của mình và có nghĩa vụ báo cáo cho cấp trên trong tổ chức.

Kết Luận

Thông tư Liên tịch 05/2025 có ý nghĩa quan trọng trong việc đảm bảo sự phối hợp giữa các cơ quan tiến hành tố tụng, góp phần bảo vệ quyền và lợi ích của bị can, bị cáo trong quá trình điều tra, truy tố và xét xử. Mọi cá nhân và tổ chức liên quan cần phải nắm rõ nội dung của thông tư để thực hiện đúng quy trình pháp lý, riêng trong lĩnh vực luật hình sự. Việc hiểu và áp dụng chính xác các quy định này không chỉ giúp cho công tác tư pháp được thực thi hiệu quả, mà còn bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các cá nhân trong xã hội.

Bạn có thể tìm hiểu thêm về những khía cạnh liên quan đến luật và các quy định hiện hành tại legalzone.vn.

Từ khóa: hình sự

Chia sẻ: