Bãi bỏ án tử hình đối với tội Tham ô tài sản và Nhận hối lộ theo Công văn 3409/VKSND-V14 từ 01/7/2025.

Căn cứ bãi bỏ án tử hình đối với tội Tham ô tài sản và tội Nhận hối lộ kể từ ngày 01/7/2025 theo Công văn 3409/VKSND-V14

Ngày 24 tháng 7 năm 2025, Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao đã ban hành Công văn 3409/VKSND-V14, liên quan đến việc giải quyết các kiến nghị từ cử tri tỉnh Hải Dương (hiện tại là thành phố Hải Phòng). Qua đó, có thông tin chi tiết về quyết định bãi bỏ án tử hình đối với các tội Tham ô tài sản và Nhận hối lộ từ ngày 01/7/2025.

Trong công văn này, Viện Kiểm sát đã nhận được kiến nghị từ cử tri rằng họ mong muốn duy trì hình phạt tử hình cho các tội danh này nhằm đảm bảo tính răn đe và phòng ngừa hiệu quả. Tuy nhiên, Quốc hội đã quyết định sửa đổi Bộ luật Hình sự, theo đó, hình phạt tử hình sẽ được bỏ đối với hai tội danh này.

Cở sở pháp lý cho quyết định bãi bỏ

Tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khoá XV đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự. Trong đó, Điều 353 và Điều 354 xác nhận việc bãi bỏ án tử hình đối với tội Tham ô tài sản và Nhận hối lộ, dựa trên những lý do sau:

1. Quân điểm chính trị của Đảng: Quyết định bãi bỏ án tử hình phản ánh chủ trương của Đảng trong việc thu hẹp dần hình phạt tử hình.

2. Nghiên cứu và đánh giá: Viện Kiểm sát đã tiến hành nghiên cứu sâu rộng về mức độ nguy hiểm của tội phạm tham nhũng, khả năng khắc phục hậu quả từ hành vi phạm tội và tầm quan trọng của việc bảo vệ lợi ích công cộng.

Đồng thời, cũng cần nhấn mạnh rằng, trong bối cảnh toàn cầu hiện nay, nhiều quốc gia đang dần quay lưng lại với án tử hình. Chỉ hơn 50 trong số 193 quốc gia thành viên Liên hợp quốc vẫn giữ hình phạt này trong luật pháp của họ.

Việt Nam đang là thành viên của các điều ước quốc tế, trong đó có các quy định liên quan đến quyền con người. Quy định tại khoản 2 Điều 6 của Công ước Liên Hợp Quốc về quyền dân sự và chính trị nêu rõ, hình phạt tử hình chỉ có thể áp dụng đối với những tội ác nghiêm trọng nhất.

Các điều khoản mới trong Bộ luật Hình sự

Theo quy định mới, Quốc hội bổ sung quy định tại khoản 1 Điều 63 của Bộ luật Hình sự 2015, quy định rằng người bị kết án tù chung thân về tội tham ô tài sản và nhận hối lộ sẽ chỉ được xem xét giảm thời hạn chấp hành hình phạt nếu họ đã tích cực hợp tác trong việc hoàn trả tài sản và hỗ trợ cơ quan chức năng trong quá trình điều tra.

Kiểm sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo trong tố tụng hình sự

Bên cạnh đó, cũng cần chú trọng đến thẩm quyền kiểm sát việc giải quyết khiếu nại và tố cáo trong lĩnh vực hình sự. Theo Thông tư 02/2025/TT-VKSNDTC, Viện Kiểm sát Nhân dân có thẩm quyền kiểm sát việc giải quyết các khiếu nại về các cơ quan điều tra cũng như các hoạt động điều tra khác. Cụ thể:

• Các Viện Kiểm sát có trách nhiệm kiểm sát trực tiếp đối với quá trình giải quyết khiếu nại từ Cơ quan điều tra, cũng như cung cấp sự giám sát cần thiết cho quá trình này.
• Viện Kiểm sát nhân dân cấp tỉnh có thẩm quyền kiểm sát các vụ việc trong cùng cấp và cấp dưới, giúp đảm bảo tính minh bạch và công bằng trong quá trình giải quyết vụ việc hình sự.

Bộ luật Hình sự hiện hành

Hiện tại, Bộ luật Hình sự 2015 vẫn đang được áp dụng và chưa có văn bản nào thay thế. Điều này có nghĩa rằng các quy định sửa đổi, bổ sung năm 2017 và 2025 sẽ được thực hiện cho đến khi có luật mới.

Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2025 sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 01 tháng 7 năm 2025, mở ra một chương mới cho hệ thống pháp lý của Việt Nam.

Kết luận

Quyết định bãi bỏ án tử hình đối với tội Tham ô tài sản và Nhận hối lộ không chỉ phản ánh sự tiến bộ trong tư duy pháp lý mà còn cho thấy cam kết của Việt Nam trong việc bảo vệ quyền con người và hòa nhập vào cấu trúc pháp lý quốc tế. Các quy định mới sẽ góp phần xây dựng môi trường pháp lý minh bạch hơn, đồng thời khuyến khích người vi phạm tích cực hợp tác với cơ quan chức năng để hoàn trả tài sản và phục hồi trật tự.

Để tìm hiểu thêm về các quy định pháp luật hiện hành, bạn có thể tham khảo nguồn tại đây: luật.