Thủ đoạn lừa đảo trực tuyến phổ biến và cách nhận diện

CÁC THỦ ĐOẠN LỪA ĐẢO TRỰC TUYẾN THƯỜNG GẶP
Tham vấn bởi Luật sư Nguyễn Thụy Hân
Chuyên viên pháp lý Nguyễn Thị Diễm My
1. Tổng Quan Về Các Thủ Đoạn Lừa Đảo Trực Tuyến
Trong thời đại số ngày nay, việc lừa đảo trực tuyến ngày càng trở nên phổ biến, với nhiều hình thức tinh vi khiến người dân dễ dàng trở thành nạn nhân. Việc nhận thức rõ các thủ đoạn lừa đảo sẽ giúp mọi người phòng tránh, bảo vệ tài sản cá nhân và tài khoản ngân hàng.
Thủ đoạn lừa đảo “giúp lấy lại tiền bị lừa” là một trong những hình thức thường gặp. Nhiều đối tượng giả danh luật sư hoặc cơ quan chức năng để thuyết phục nạn nhân rằng họ có thể giúp lấy lại số tiền đã mất. Tuy nhiên, mục tiêu thực sự của họ là tiếp tục lừa nạn nhân thêm lần nữa.
Một thủ đoạn khác là giả danh shipper. Nhiều kẻ lừa đảo gọi điện cho nạn nhân, tự nhận là nhân viên giao hàng. Họ sẽ yêu cầu chuyển khoản trước tiền hàng trước khi giao hàng. Sau đó, kẻ lừa đảo sẽ lấy tiền mà không hề thực hiện giao dịch.
Ngoài ra, người dân cũng nên cẩn trọng với những cuộc gọi thông báo về việc trúng thưởng hoặc quà tặng. Những đối tượng lừa đảo thường yêu cầu người nhận đóng phí để nhận quà, dẫn đến việc chiếm đoạt tài sản của nạn nhân.
Một chiêu trò phổ biến khác là các cuộc gọi yêu cầu cập nhật sinh trắc học hoặc đăng ký tài khoản định danh điện tử. Nạn nhân sẽ nhận được các cuộc gọi giả danh từ ngân hàng hoặc công an, yêu cầu họ nhập thông tin cá nhân để kiểm soát tài khoản ngân hàng.
Cuối cùng, chiêu trò “chuyển nhầm tiền” cũng khá phổ biến. Đối tượng lừa đảo sẽ cố tình chuyển khoản một số tiền rồi yêu cầu người nhận trả lại với lãi suất cao. Nếu không trả, họ có thể gây áp lực hoặc đe dọa nạn nhân.
2. Pháp Luật Xử Lý Lừa Đảo Trực Tuyến Như Thế Nào?
Hành vi lừa đảo trực tuyến không những vi phạm pháp luật mà còn có thể dẫn đến hình phạt nghiêm khắc. Người vi phạm có thể bị xử lý theo pháp luật hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
Xử phạt vi phạm hành chính
Theo Điều 15 Nghị định 144/2021/NĐ-CP, người lừa đảo có thể bị phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng cho hành vi chiếm đoạt tài sản bằng thủ đoạn gian dối.
Tình trạng sẽ trở nên nghiêm trọng hơn nếu đối tượng tái phạm hoặc có các hành vi gây thiệt hại lớn hơn cho tài sản của tổ chức, cá nhân cùng với việc tịch thu tang vật liên quan.
Truy cứu trách nhiệm hình sự
Theo Điều 174 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017), người có hành vi lừa đảo có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Khung hình phạt tùy thuộc vào giá trị tài sản bị lừa đảo:
Khung 1: Chiếm đoạt tài sản từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng có thể bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.
Khung 2: Nếu tài sản chiếm đoạt từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng, mức phạt có thể từ 2 năm đến 7 năm tù giam.
Khung 3: Với tài sản trị giá từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng, hình phạt có thể lên đến 15 năm tù.
Khung 4: Nếu tài sản chiếm đoạt từ 500.000.000 đồng trở lên, người phạm tội có thể chịu mức hình phạt tù từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân.
Ngoài tù giam, người vi phạm còn có thể bị phạt tiền và cấm hành nghề từ 1 đến 5 năm, hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.
3. Lời Khuyên Để Phòng Tránh Lừa Đảo Trực Tuyến
Để bảo vệ bản thân và tài sản, người dân cần chú ý đến những dấu hiệu cảnh báo và luôn cẩn trọng trong giao dịch trực tuyến. Một số mẹo hữu ích là:
- Không chia sẻ thông tin cá nhân qua điện thoại hoặc email không rõ nguồn gốc.
- Kiên trì kiểm tra tính xác thực của các cuộc gọi hoặc thông báo về món quà, trúng thưởng.
- Không chuyển tiền cho người lạ mà không có xác minh rõ ràng về giao dịch.
- Tìm hiểu thêm về các biện pháp phòng ngừa và báo cáo về các thủ đoạn lừa đảo cho cơ quan có thẩm quyền.
Bằng cách nâng cao nhận thức và cẩn trọng trong mọi giao dịch, người dân Việt Nam có thể góp phần giảm thiểu rủi ro và trở thành các đối tượng không dễ bị lừa đảo. Đừng quên tham khảo thêm thông tin liên quan đến pháp luật tại luật.
Câu hỏi thường gặp:
Câu hỏi: Những thủ đoạn lừa đảo trực tuyến phổ biến mà mọi người nên biết là gì?
Trả lời: Một số thủ đoạn lừa đảo trực tuyến phổ biến mà mọi người nên biết để phòng tránh bao gồm:
-
Giúp lấy lại tiền bị lừa: Nhiều đối tượng giả danh là luật sư hoặc cơ quan chức năng để lừa nạn nhân thêm lần nữa bằng cách hứa hẹn giúp họ lấy lại số tiền đã mất do lừa đảo.
-
Giả danh shipper: Các đối tượng này giả danh là nhân viên giao hàng, yêu cầu chuyển khoản trước khi giao hàng cho người quen hoặc hàng xóm và sau đó “biến mất” với số tiền lừa được.
-
Nhận quà trúng thưởng: Lừa đảo qua điện thoại hoặc tin nhắn thông báo người dùng trúng thưởng và yêu cầu đóng phí để nhận quà.
-
Cuộc gọi cập nhật thông tin: Nạn nhân nhận được cuộc gọi từ những kẻ giả danh ngân hàng hoặc công an yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân hoặc tải ứng dụng giả có mã độc.
-
Chuyển nhầm tiền: Kẻ lừa đảo cố tình chuyển khoản số tiền đến tài khoản của nạn nhân và yêu cầu trả lại với lãi suất cao, kèm theo những lời đe dọa nếu không trả tiền.
Biết và nhận diện những thủ đoạn này có thể giúp người dân bảo vệ mình khỏi các rủi ro lừa đảo trực tuyến.