Người bị khởi tố hình sự nhưng đang không biết ở đâu thì có được truy nã không?
Theo quy định tại Điều 2 Thông tư liên tịch 13/2012/TTLT-BCA-BTP-VKSNDTC-TANDTC, đối tượng bị truy nã bao gồm những người như sau:
- Bị can, bị cáo đã bỏ trốn hoặc không rõ whereabouts.
- Người bị kết án trục xuất hoặc đang chấp hành án phạt trục xuất mà bỏ trốn.
- Người bị kết án phạt tù nhưng lại bỏ trốn.
- Người nhận án tử hình nhưng đã bỏ trốn.
- Người đang thi hành án phạt tù, người được tạm đình chỉ chấp hành án hoặc được hoãn chấp hành án nhưng lại bỏ trốn.
Mặt khác, theo khoản 1 Điều 60 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, bị can là cá nhân hoặc pháp nhân bị khởi tố về mặt hình sự. Quyền và nghĩa vụ của bị can pháp nhân thực hiện thông qua người đại diện hợp pháp theo quy định của Bộ luật này.
Như vậy, nếu một người bị khởi tố hình sự mà không biết mình đang ở đâu, họ sẽ thuộc diện bị truy nã. Do đó, theo quy định pháp luật, họ sẽ bị truy nã.
Cần lưu ý một số nguyên tắc trong việc truy nã, bao gồm:
- Truy nã phải được thực hiện một cách nhanh chóng, kịp thời, đúng đối tượng và hành vi phạm tội, và phải tôn trọng quyền tự do, dân chủ của công dân.
- Nghiêm cấm việc ra quyết định truy nã không tuân thủ quy định pháp luật và các hướng dẫn của Thông tư liên tịch 13/2012.
Ra quyết định truy nã đối với người bị khởi tố hình sự nhưng đang không biết ở đâu thế nào?
Theo Điều 4 Thông tư liên tịch 13/2012/TTLT-BCA-BTP-VKSNDTC-TANDTC, quyết định truy nã chỉ được đưa ra khi có đầy đủ các điều kiện sau:
- Phải có đủ căn cứ xác định rằng đối tượng không biết ở đâu và đã tiến hành các biện pháp xác minh và truy bắt mà không thành công.
- Phải xác định rõ lý lịch và các đặc điểm nhận dạng của đối tượng.
Nếu đủ căn cứ để xác định rằng bị can không biết ở đâu, trong trường hợp trước đó cơ quan điều tra, viện kiểm sát hoặc tòa án đã ra lệnh bắt bị can để tạm giam nhưng không thành công, cơ quan điều tra có thể tự mình ra quyết định truy nã hoặc theo yêu cầu của viện kiểm sát hoặc tòa án.
Trong trường hợp chưa có lệnh bắt bị can để tạm giam, cơ quan điều tra không cần phải chờ mà có thể ra quyết định truy nã ngay.
- Quyết định truy nã cần phải ghi rõ các thông tin chính gồm:
- Ngày, tháng, năm và địa điểm ra quyết định.
- Tên cơ quan và họ tên, chức vụ của người ra quyết định.
- Họ và tên khai san, tên gọi khác (nếu có), ngày tháng năm sinh, nơi đăng ký thường trú, nơi tạm trú hoặc nơi cư trú khác (nếu có) của đối tượng.
- Đặc điểm nhận dạng và kèm theo ảnh (nếu có).
- Tội danh bị khởi tố.
- Địa chỉ và số điện thoại liên hệ của cơ quan đã ra quyết định truy nã.
Nếu bị can có nhiều tội danh thì quyết định truy nã phải ghi rõ tất cả các tội danh.
Giải quyết trường hợp người bị truy nã ra đầu thú thế nào?
Theo Điều 16 Thông tư liên tịch 13/2012, khi có người bị truy nã đến đầu thú, các cơ quan nhà nước và tổ chức xã hội cần thông báo ngay cho cơ quan Công an gần nhất để cử người tiếp nhận và lập biên bản về việc đầu thú. Nếu người bị truy nã ra đầu thú tại cơ quan Công an, Viện kiểm sát hoặc Ủy ban nhân dân thì các cơ quan này phải lập biên bản và nhanh chóng bàn giao cho cơ quan điều tra có thẩm quyền.
Khi tiếp nhận người bị truy nã ra đầu thú, cơ quan điều tra cần lập biên bản nếu cơ quan trước đó chưa lập và lấy lời khai về hành vi phạm tội, quá trình trốn, lý do đầu thú, cũng như các thông tin khác liên quan.
Người bị truy nã ra đầu thú sẽ được xem xét là tình tiết giảm nhẹ theo quy định tại khoản 2 Điều 46 Bộ luật hình sự. Nếu người có quyết định thi hành án phạt tù bỏ trốn ra đầu thú mà có những điều kiện như bệnh hiểm nghèo (có xác nhận của Hội đồng y khoa), phụ nữ đang mang thai, hoặc người nuôi con dưới 36 tháng tuổi, tòa án có thể cho phép tạm hoãn chấp hành án phạt tù để tránh gia đình lâm vào hoàn cảnh khó khăn đặc biệt.
Danh mục
