Cơ quan điều tra có được thu giữ tiêu hủy tài khoản Tiktok hay tài khoản Youtube nếu tài khoản được xem là phương tiện phạm tội?
Theo Điều 89 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, vật chứng được định nghĩa như sau:
Vật chứng là những vật được dùng làm công cụ, phương tiện phạm tội, vật mang dấu vết tội phạm, và các tài sản khác có giá trị chứng minh tội phạm hoặc liên quan đến người phạm tội.
Theo Điều 106 của Bộ luật này, việc xử lý vật chứng do Cơ quan điều tra có nhiệm vụ điều tra quyết định trong nhiều trường hợp. Nếu vụ án đình chỉ ở giai đoạn điều tra, trách nhiệm thuộc về Cơ quan điều tra; nếu ở giai đoạn truy tố, là Viện kiểm sát; nếu ở giai đoạn chuẩn bị xét xử, là Chánh án Tòa án; và nếu vụ án đã được đưa ra xét xử, thì Hội đồng xét xử sẽ quyết định. Các quyết định về xử lý vật chứng phải được ghi lại trong biên bản.
Cụ thể, nếu vật chứng là công cụ phạm tội hoặc những vật cấm thì sẽ bị tịch thu và có thể bị tiêu hủy hoặc nộp vào ngân sách nhà nước. Hiện tại, các quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự hoặc các văn bản pháp lý khác không đề cập rõ ràng về việc tài khoản mạng xã hội như Tiktok hay Youtube có thể được thu giữ hoặc tiêu hủy. Tuy nhiên, nếu những tài khoản này được xác định là công cụ, phương tiện phạm tội, chúng có thể nằm trong diện bị tịch thu hoặc tiêu hủy.
Trong quá trình điều tra truy tố xét xử, Cơ quan điều tra được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra có quyền gì?
Theo khoản 3 Điều 106 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, quyền hạn của cơ quan điều tra trong quá trình xử lý vụ án bao gồm:
– Có quyền trả lại các tài sản đã thu giữ nhưng không phải là vật chứng cho chủ sở hữu hoặc quản lý hợp pháp.
– Trả lại vật chứng cho chủ sở hữu nếu việc này không ảnh hưởng đến quá trình xử lý vụ án.
– Đối với vật chứng nhanh hỏng hoặc khó bảo quản, có thể bán hoặc tiêu hủy nếu không bán được.
– Nếu vật chứng là động vật hoang dã hoặc thực vật ngoại lai, phải giao cho cơ quan quản lý có thẩm quyền sau khi có kết luận giám định.
Do đó, Cơ quan điều tra có quyền tiến hành nhiều hoạt động liên quan đến xử lý vật chứng trong quá trình điều tra liên quan đến vụ án của họ.
Việc thu thập phương tiện điện tử, dữ liệu điện tử theo Bộ luật Tố tụng hình sự thế nào?
Theo Điều 107 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, việc thu thập phương tiện và dữ liệu điện tử được thực hiện như sau:
(1) Các thiết bị điện tử phải được thu giữ một cách kịp thời, đầy đủ, với mô tả rõ ràng và niêm phong ngay sau khi thu giữ. Việc niêm phong phải được thực hiện theo quy định của pháp luật.
Nếu không thể thu giữ phương tiện lưu trữ, các cơ quan có thẩm quyền có thể sao lưu dữ liệu và yêu cầu các cá nhân, tổ chức có liên quan bảo quản dữ liệu đó.
(2) Khi thu thập, chặn thu, hoặc sao lưu dữ liệu từ các thiết bị điện tử hoặc mạng, cần lập biên bản và đưa vào hồ sơ vụ án.
(3) Các cá nhân và tổ chức có trách nhiệm thực hiện phục hồi, tìm kiếm hoặc giám định dữ liệu điện tử theo yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền.
(4) Các hoạt động phục hồi và giám định dữ liệu chỉ thực hiện trên bản sao và kết quả phải có thể đọc, nghe hoặc nhìn được.
(5) Dữ liệu điện tử được bảo quản theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự 2015. Khi trình bày chứng cứ là dữ liệu điện tử, cần kèm theo phương tiện lưu trữ hoặc bản sao dữ liệu.
Danh mục
