Xử bắn tử tù là hình thức xử phạt nghiêm khắc với người phạm tội

Xử bắn tử tù

Tử hình là hình phạt nghiêm khắc nhất áp dụng đối với người phạm tội. Trước đây, hình thức xử bắt tử tù được áp dụng thường xuyên ở nước ta. Xung quanh hình thức xử phạt này có những vấn đề như thế nào? Cùng Legalzone tìm hiểu qua bài viết dưới đây:

Thi hành án tử hình bằng hình thức xử bắn tử tù

Thi hành án tử hình là việc cơ quan có thẩm quyền tước bỏ quyền sống của người chấp hành án theo quy định. Luật thi hành án hình sự năm 2010 quy định; việc thi hành án được thực hiện một cách nghiêm ngặt theo những nguyên tắc như:

“Tuân thủ Hiến pháp, pháp luật, bảo đảm lợi ích của Nhà nước; quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.
Bản án quyết định có hiệu lực thi hành phải được cơ quan; tổ chức, cá nhân tôn trọng và chấp hành nghiêm chỉnh.
Bảo đảm nhân đạo xã hội chủ nghĩa; tôn trọng nhân phẩm, quyền, lợi ích hợp pháp của người chấp hành án.
Kết hợp trừng trị và giáo dục cải tạo trong việc thi hành án; áp dụng biện pháp giáo dục cải tạo phải trên cơ sở tính chất và mức độ phạm tội; độ tuổi, giới tính, trình độ văn hoá và các đặc điểm nhân thân khác của người chấp hành án.
Thi hành án đối với người chưa thành niên chủ yếu nhằm giáo dục; giúp đỡ họ sửa chữa sai lầm, phát triển lành mạnh và trở thành người có ích cho xã hội.
Khuyến khích người chấp hành án ăn năn hối cải, tích cực học tập; lao động cải tạo, tự nguyện bồi thường thiệt hại.
Bảo đảm quyền khiếu nại; tố cáo những hành vi, quyết định trái pháp luật trong hoạt động thi hành án hình sự.
Bảo đảm sự tham gia của cơ quan, tổ chức; cá nhân và gia đình vào việc giáo dục cải tạo người chấp hành án.”

Cũng như bất cứ hình thức thi hành án nào; việc thi hành án tử hình đặc biệt là xử bắn tử tù cũng cần tuân thủ và đảm bảo nghiêm ngặt các nguyên tắc của pháp luật.

Đồng thời cũng cần thực hiện theo những quy trình cụ thể. Để việc thi hành án được diễn ra một cách đúng pháp luật, mang tính giáo dục cao.

Quy trình xử bắn tử tù

Việc thi hành án tử hình phải tuân thủ nghiêm ngặt theo trình tự quy định đảm bảo việc khách quan, tính thống nhất. Việc xử bắn tử tù đối với một phạm nhân bị kết án tử hình; (hay còn gọi là tử tù) thuộc về Hội đồng thi hành án tử hình.

Ngay khi có quyết định thi hành án tử hình đối với phạm nhân phạm tội theo quy định tại Bộ luật hình sự. Chánh án Toà án đã ra quyết định thi hành án có văn bản yêu cầu Viện trưởng Viện kiểm sát cùng cấp; Thủ trưởng cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp tỉnh; hoặc Thủ trưởng cơ quan thi hành án hình sự cấp quân khu cử đại diện tham gia Hội đồng thi hành án tử hình.

Trong thời hạn 07 ngày, kể từ ngày ra quyết định thi hành án. Chánh án Toà án đã ra quyết định thi hành án phải ra quyết định thành lập Hội đồng thi hành án tử hình do Chánh án; hoặc Phó Chánh án Tòa án đã ra quyết định thi hành án làm Chủ tịch Hội đồng thi hành án tử hình.

Quyết định thành lập Hội đồng thi hành án tử hình phải ghi rõ: ngày, tháng, năm ra quyết định; họ tên, chức vụ của người ra quyết định; căn cứ ra quyết định; họ tên, chức vụ của người tham gia Hội đồng.

Tính nhân văn trong việc thay hình thức xử bắn tử tù bằng hình thức tiêm thuốc độc

Tính nhân văn khi thay thế hình thức thi hành án tử hình

Ngày 1/7/2011 Luật thi hành án hình sự bắt đầu có hiệu lực. Nổi bật là quy định thay thế việc xử bắn tử tù bằng tiêm thuốc độc; cho phép thân nhân tử tù được nhận xác về mai táng…

Luật thi hành án hình sự 2019 và Nghị định 43/2020/NĐ-CP quy định về thi hành án tử hình bằng hình thức tiêm thuốc độc việc thi hành án tử hình như sau:

Thuốc sử dụng cho thi hành án tử hình phải được Hội đồng thi hành án tử hình kiểm tra; mở niêm phong và lập biên bản theo quy định.

Người bị thi hành án tử hình được cố định vào giường với tư thế nằm ngửa; bảo đảm không làm cản trở sự lưu thông máu.

Cán bộ trực tiếp thi hành án tử hình chịu trách nhiệm thực hiện các bước sau:

a) Chuẩn bị đủ 03 liều thuốc (trong đó có 02 liều dự phòng);
b) Xác định tĩnh mạch để thực hiện tiêm; trường hợp không xác định được tĩnh mạch thì báo cáo Chủ tịch Hội đồng thi hành án tử hình để yêu cầu bác sĩ hỗ trợ xác định tĩnh mạch;
c) Đưa kim tiêm đã nối sẵn với ống truyền thuốc vào tĩnh mạch đã được xác định theo quy trình:

Bước 1: Tiêm thuốc làm mất tri giác.

Sau khi tiêm thuốc xong, cán bộ chuyên môn thực hiện thi hành án tử hình phải tiến hành kiểm tra. Nếu người bị thi hành án tử hình chưa mất tri giác thì tiếp tục tiêm thuốc cho đến khi họ mất tri giác.

Bước 2: Tiêm thuốc làm liệt hệ vận động.

Bước 3: Tiêm thuốc làm ngừng hoạt động của tim.

Kiểm tra hoạt động tim của người bị thi hành án tử hình qua máy điện tâm đồ. Trường hợp sau mười phút mà người bị thi hành án tử hình chưa chết; cán bộ kiểm tra phải báo cáo Chủ tịch Hội đồng thi hành án tử hình để ra lệnh sử dụng thuốc dự phòng;

Mỗi lần tiêm thuốc sau mười phút mà người bị thi hành án tử hình chưa chết. Cán bộ kiểm tra phải báo cáo Chủ tịch Hội đồng thi hành án tử hình để ra lệnh tiếp tục sử dụng liều thuốc dự phòng tiêm lần thứ hai, thứ ba;

Trường hợp tiêm hết liều thuốc thứ ba sau mười phút mà người bị thi hành án chưa chết. Đội trưởng Đội thi hành án phải báo cáo Chủ tịch Hội đồng thi hành án tử hình ra quyết định tạm dừng thi hành án.

Việc thực hiện các bước có thể được tiến hành theo phương pháp tự động hoặc trực tiếp.

Theo lệnh của Chủ tịch Hội đồng thi hành án tử hình; bác sĩ pháp y tiến hành kiểm tra, xác định tình trạng của người bị thi hành án tử hình và báo cáo kết quả cho Hội đồng.

Sau khi bác sĩ pháp y kết luận người bị thi hành án tử hình đã chết. Theo lệnh của Chủ tịch Hội đồng thi hành án tử hình; cán bộ thi hành án tử hình ngừng truyền và đưa kim tiêm, đường ống dẫn ra khỏi người bị thi hành án tử hình.

Hội đồng thi hành án tử hình lập biên bản theo quy định về việc người bị thi hành án đã chết.

Theo quy định mới này thì việc thi hành án tử hình thay thế từ hình thức xử bắn tử tù sang hình thức tiêm thuốc độc. Tiêm thuốc độc với tử tù đã được nghiên cứu kỹ; có tiếp thu có chọn lọc pháp luật, kinh nghiệm của nước ngoài. Phù hợp với xu thế chung về thi hành án hình sự của các nước trên thế giới và điều kiện thực tiễn của Việt Nam.

Theo đó, người bị thi hành án tử hình ít bị đau đớn, bảo đảm tử thi còn nguyên vẹn. Việc này cũng khắc phục những khó khăn; bất cập trong thi hành án tử hình bằng xử bắn tử tù thời gian qua: như về pháp trường tổ chức thi hành án; về áp lực tâm lý với cán bộ trực tiếp thi hành án và thân nhân người bị thi hành án…

Nên loại bỏ hay duy trì hình phạt tử hình ?

Có nên loại bỏ hình thức xử tử hình? — **Có nên loại bỏ hình phạt xử tử hình?**

Hình phạt tử hình được áp dụng trong luật từ rất xa xưa. Chúng ta có thể tìm thấy tử hình được quy định trong Bộ luật Hâm-mu-ra-bi (Hammurabi) của Ba-by-lông (Babylon, khoảng 1750 TrCN)…

Người thực hiện hành vi phạm lội đã bị toà án kết án tử hình và đang bị giam giữ trong trại giam để chờ ngày đưa ra thi hành án.

Từ sau Đế chế La Mã sụp đổ đánh dấu cho sự bắt đầu của thời kỳ hiện đại; tử hình được áp dụng phổ biến ở toàn Châu âu và các nước khác trên thế giới. Trong suốt quá trình lịch sử tồn tại lâu dài; hình phạt tử hình đã thể hiện bản chất của mình là một loại hình phạt nghiêm khắc nhất trong hệ thống hình phạt. Mang lại hiệu quả cao nhất trong việc đấu tranh phòng ngừa và chống tội phạm.

Hiện nay, một số quốc gia, đặc biệt là ở Châu âu; không còn áp dụng hình phạt tử hình nữa hoặc chỉ giữ lại đối với các tội phạm phản bội tổ quốc và tội phạm chiến tranh. Các học giả, đa số là các học giả Mỹ, kịch liệt lên án việc duy trì hình phạt tử hình.

Họ lý luận rằng việc áp dụng án tử hình là vô nhân đạo; vi phạm nhân quyền và nhiều lúc giết oan người vô tội. Cơ bản, họ phủ nhận tác dụng ngăn ngừa tội phạm của hình phạt tử hình.

Hiện nay, Luật hình sự Việt Nam (cũng như Luật Hình sự của nhiều nước trên thế giới) vẫn duy trì hình phạt tử hình. Việc giữ lại hình phạt tử hình trong hệ thống hình phạt là có cơ sở và rất cần thiết; góp phần thực hiện nhiệm vụ của Luật Hình sự là đấu tranh phòng ngừa và chống tội phạm.

Trên đây là bài viết của Legalzone xung quanh vấn đề xử bắn tử tù. Hãy liên hệ với chúng tôi khi bạn có thêm bất cứ góp ý hay thắc mắc nào.