Quy định về độ tuổi nghỉ hưu? Cách tính tuổi nghỉ hưu theo quy định?

Chuyên mục: Tin tức

Để được hưởng lương hưu thì cần đáp ứng hai điều kiện: có từ đủ 20 năm trở lên tham gia bảo hiểm xã hội và đáp ứng về điều kiện độ tuổi theo quy định pháp luật. Theo luật Bảo hiểm xã hội 2014 có quy định các trường hợp về điều kiện độ tuổi để được hưởng lương hưu như sau:

+ Thứ nhất: Thông thường, đối với những người làm việc trong môi trường, điều kiện lao động bình thường thì độ tuổi nghỉ hưu của nam là từ đủ 60 tuổi trở lên, nữ từ đủ 55 tuổi trở lên.

Việc tính tuổi theo điều kiện để được hưởng lương hưu được tính tròn đủ ngày, đủ tháng, đủ năm theo giấy khai sinh hoặc chứng minh nhân dân hoặc các giấy tờ, hồ sơ nhân viên khác (tất nhiên các giấy tờ này cần khớp với nhau về ngày tháng năm sinh). Ví dụ: lao động nữ sinh vào ngày 14/03/1986 thì phải đến sau ngày 14/03/2041 lao động này mới đủ 55 tuổi.

+ Thứ hai: Đối với những người làm việc mà có đủ 15 năm làm việc tại nơi có phụ cấp khu vực với hệ số bắt đầu từ 0,7 trở lên hoặc có đủ 15 năm làm nghề hoặc công việc thuộc danh mục công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm do Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội cùng với Bộ Y tế ban hành thì điều kiện về độ tuổi để hưởng lương hưu đối với nam là từ đủ 55 tuổi đến đủ 60 tuổi, nữ từ đủ 50 tuổi đến đủ 55 tuổi. Tức bắt đầu từ đủ 55 tuổi đối với nam và 50 tuổi đối với nữ là có thể làm hồ sơ để về hưu và hưởng lương hưu.

+ Thứ ba: Đối với những người làm việc và có giấy giám định suy giảm khả năng lao động bắt đầu từ 61 % trở lên thì điều kiện về độ tuổi hưởng lương hưu được xác định:

Từ ngày 01/01/2016 đến 31/12/2016, nam từ đủ 51 tuổi trở lên và nữ từ đủ 46 tuổi trở lên;
Từ ngày 01/01/2017 đến ngày 31/12/2017, nam từ đủ 52 tuổi trở lên và nữ từ đủ 47 tuổi trở lên;
Từ ngày 01/01/2018 đến ngày 31/12/2018, nam từ đủ 53 tuổi trở lên và nữ từ đủ 48 tuổi lên;
Từ ngày 01/01/2019 đến ngày 31/12/2019, nam từ đủ 54 tuổi trở lên và nữ từ đủ 49 tuổi trở lên;
Từ ngày 01/01/2020 trở đi, nam từ đủ 55 tuổi trở lên và nữ từ đủ 50 tuổi trở lên.

+ Thứ tư: Đối với những người làm việc và có giấy giám định suy giảm khả năng lao động bắt đầu từ 81 % trở lên thì điều kiện về độ tuổi hưởng lương hưu được xác định: nam từ đủ 50 tuổi trở lên và nữ từ đủ 45 tuổi trở lên.

+ Thứ năm: Đối với những người làm việc đã có từ đủ 20 năm trở lên tham gia đóng bảo hiểm xã hội trong đó có đủ 15 năm làm công việc khai thác than trong hầm lò, không phân biệt nam hay nữ thì điều kiện về độ tuổi để về hưu hưởng lương hưu là từ đủ 50 tuổi trở lên. Bộ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội có ban hành danh sách các công việc khai thác than trong hầm lò tại Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH

Ví dụ 19: Ông N có 30 năm đóng bảo hiểm xã hội, trong đó từ tháng 01/1998 đến tháng 12/2007 làm nghề hoặc công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; từ tháng 01/2008 đến tháng 3/2016 ông N chuyển địa điểm làm việc đến nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 (vẫn làm nghề hoặc công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm). Ông N nghỉ việc từ tháng 4/2016, khi ông đủ 57 tuổi.

Trường hợp ông N có tổng thời gian làm nghề hoặc công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm và thời gian làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên là 18 năm 03 tháng (từ tháng 01/1998 đến tháng 12/2007 và từ tháng 01/2008 đến tháng 3/2016). Tại thời điểm nghỉ việc, ông N đủ điều kiện hưởng lương hưu, không cần điều kiện phải suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên.

+ Thứ sáu: Đối với những người đang làm việc tham gia bảo hiểm xã hội mà bị nhiễm HIV/AIDS nhưng phải từ lý do bị tai nạn rủi ro nghề nghiệp.

+ Thứ bảy: Trường hợp đặc biệt: Đối với những người đang làm việc trong quân đội nhân dân Việt Nam là sĩ quan, hạ sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, chiến sĩ quân đội nhân dân; làm việc trong công an nhân dân Việt Nam là sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan chuyên môn kỹ thuật, hạ sĩ quan nghiệp vụ, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật, hạ sĩ quan hoặc chiến sĩ công an nhân dân phục vụ trong đơn vị có thời hạn; người làm việc được hưởng lương tương đương với quân nhân và làm công tác cơ yếu; học viên đang theo học và được hưởng sinh hoạt phí trong các trường về quân đội, công an, cơ yếu. Nhóm đối tượng này độ tuổi để về hưu và hưởng lương hưu tính như sau:

Trong điều kiện lao động bình thường nếu Luật sĩ quan quân đội nhân dân Việt Nam, Luật Công an nhân dân, Luật Cơ yếu có quy định khác thì độ tuổi về hưu đối với nam là từ đủ 55 tuổi, đối với nữ là từ đủ 50 tuổi.
Trong điều kiện làm việc mà đã đủ 15 năm làm việc tại nơi có phụ cấp khu vực với hệ số bắt đầu từ 0,7 trở lên hoặc có đủ 15 năm làm nghề hoặc công việc thuộc danh mục công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm do Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội cùng với Bộ Y tế ban hành thì điều kiện về độ tuổi để hưởng lương hưu đối với nam là từ đủ 50 tuổi đến đủ 55 tuổi, nữ từ đủ 45 tuổi đến đủ 50 tuổi.
Khi đang làm việc, đang thực hiện công việc được giao gặp tai nạn rủi ro nghề nghiệp mà bị nhiễm HIV/AIDS.

Nếu như những đối tượng này có thêm giấy giám định suy giảm khả năng lao động thì điều kiện về độ tuổi hưởng lương hưu đối với nam là từ đủ 50 tuổi trở lên và nữ từ đủ 45 tuổi trở lên.

+ Thứ tám: Đối với riêng lao động nữ làm việc tại xã, phường, thị trấn với tư cách là người hoạt động chuyên trách hoặc không chuyên trách có tham gia đóng bảo hiểm xã hội thì độ tuổi đủ điều kiện về hưu hưởng lương hưu là từ đủ 55 tuổi thì chỉ cần có từ đủ 15 năm đến dưới 20 năm tham gia đóng bảo hiểm xã hội là được hưởng lương hưu. Việc xác định xem lao động nữ có là người hoạt động chuyên trách hoặc không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn hay không được xác định dựa vào thời điểm trước khi nghỉ việc hưởng chế độ bảo hiểm xã hội.

Ví dụ 1: Bà Thu có quá trình công tác từ tháng 01/2000 làm giáo viên dạy cấp 1 đến tháng 4/2014 chuyển sang làm Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam ở cấp xã. Bà Thu đủ 55 tuổi, nghỉ việc hưởng chế độ bảo hiểm xã hội từ tháng 4/2018.

Trường hợp bà Thu tại thời điểm trước khi nghỉ việc là nữ cán bộ chuyên trách cấp xã (Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam ở cấp xã), có thời gian tham gia đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội bắt buộc là 18 năm 3 tháng. Bà Thu đủ điều kiện hưởng lương hưu theo quy định tại khoản 3 Điều 54 của Luật bảo hiểm xã hội 2014

Ví dụ 2: Bà Quỳnh là người hoạt động không chuyên trách ở xã, tại thời điểm đủ 55 tuổi bà Quỳnh có 18 năm đóng bảo hiểm xã hội nhưng trong đó có 4 năm đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện.

Trường hợp bà Quỳnh khi đủ 55 tuổi, không đủ 15 năm đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc nên không thuộc đối tượng được hưởng lương hưu theo quy định tại khoản 3 Điều 54 của Luật bảo hiểm xã hội 2014, Bà Quỳnh có thể lựa chọn đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện một lần cho 02 năm còn thiếu để được hưởng lương hưu hoặc nhận bảo hiểm xã hội một lần.

+ Thứ chín: Ngoài các trường hợp cơ bản trên thì đối với các trường hợp đặc biệt (ví dụ như nhiễm HIV/AIDS do tai nạn rủi ro nghề nghiệp, làm việc trong hầm lò khai thác than,…) Chính phủ sẽ quy định về điều kiện về tuổi hưởng lương hưu

+ Thứ mười: Nếu người lao động đủ điều kiện về tuổi hưởng lương hưu nhưng số năm tham gia đóng bảo hiểm xã hội so với số năm tối thiểu cần để hưởng hưu trí còn thiếu tối đa 06 tháng thì người lao động sẽ được lựa chọn tham gia đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc với tất cả số tháng còn thiếu. Mức đóng với những tháng còn thiếu bằng tổng mức đóng của người sử dụng lao động và người lao động theo mức tiền lương tháng đã đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội trước khi nghỉ hưu – hưởng lương hưu. Sau khi đã đóng đủ số tháng bảo hiểm xã hội còn thiếu thì người lao động được hưởng lương hưu tại tháng đã đủ điều kiện về tuổi hưởng lương hưu.

Ví dụ 3: Ông Công sinh tháng 3/1958, làm việc trong điều kiện bình thường, đến hết tháng 3/2018 ông C có 19 năm 9 tháng đóng bảo hiểm xã hội. Trường hợp ông C được đóng bảo hiểm xã hội một lần cho 3 tháng còn thiếu. Tháng 4/2018, ông Công tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện và đóng một lần cho 3 tháng còn thiếu cho cơ quan bảo hiểm xã hội. Ông Công sẽ đủ điều kiện và được hưởng lương hưu từ tháng 4/2018.

Trường hợp ông Công nêu trên mà đến tháng 7/2018 mới đóng bảo hiểm xã hội một lần đủ cho 5 tháng còn thiếu thì được hưởng lương hưu từ tháng 7/2018.

Ví dụ 4: Ông Huy sinh tháng 3/1965, có 19 năm 6 tháng đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc; tháng 3/2018 ông H được Hội đồng Giám định y khoa kết luận suy giảm khả năng lao động 63%. Như vậy, ông Huy đã đủ điều kiện về tuổi và mức suy giảm khả năng lao động để hưởng lương hưu tuy nhiên để đủ tối thiểu 20 năm tham gia bảo hiểm xã hội thì ông còn thiếu 6 tháng đóng bảo hiểm xã hội nữa, ông Huy được đóng tiếp bảo hiểm xã hội bắt buộc 6 tháng. Tháng 4/2018, ông Huy đóng một lần cho 6 tháng còn thiếu. Thời điểm hưởng lương hưu đối với ông Huy được tính từ tháng 4/2018.

+ Trường hợp đặc biệt: Một số trường hợp có thể về hưu hưởng lương khi ngay cả khi không đáp ứng được điều kiện về độ tuổi như trên: người tham gia làm việc đã có từ đủ 20 năm tham gia đóng bảo hiểm xã hội trong đó có đủ 15 năm trở lên làm nghề hoặc công việc thuộc danh mục do Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội cùng Bộ Y tế xác định là đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm và có giấy giám định bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên.