1. Bối cảnh: Vì sao xuất hiện đề xuất chuyển Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai về cấp xã?
Theo Tờ trình 70-TTr/ĐU năm 2025, cơ quan chức năng đề xuất sắp xếp lại 703 Chi nhánh VPĐKĐĐ theo mô hình chính quyền địa phương 02 cấp.
Điểm quan trọng:
- 34 Văn phòng đăng ký đất đai cấp tỉnh không bị giải thể
- 703 Chi nhánh cấp huyện được đề xuất kết thúc hoạt động và chuyển nhiệm vụ về xã
Mục tiêu chính: tinh gọn bộ máy, phân quyền mạnh mẽ, giảm thủ tục, giảm tầng nấc trung gian, tăng hiệu quả phục vụ người dân.
2. Vì sao không giải thể 34 Văn phòng đăng ký đất đai cấp tỉnh?
2.1. Vai trò cốt lõi không thể thay thế của VPĐKĐĐ cấp tỉnh
Theo Tờ trình 70-TTr/ĐU năm 2025, VPĐKĐĐ cấp tỉnh giữ các nhiệm vụ trọng yếu sau:
(i) Quản lý cơ sở dữ liệu đất đai tập trung
- Xây dựng, cập nhật và vận hành cơ sở dữ liệu đất đai dùng chung
- Kết nối, chia sẻ với nhiều ngành
- Hỗ trợ địa phương trong quản lý đất đai điện tử
(ii) Thực hiện dịch vụ công về đất đai thuộc thẩm quyền cấp tỉnh
- Cấp Giấy chứng nhận trong các trường hợp phức tạp
- Chỉnh lý biến động
- Kiểm soát chuyên môn toàn tỉnh
- Hỗ trợ thanh tra – giải quyết tranh chấp, khiếu nại
(iii) Đảm nhiệm các nhiệm vụ mới theo mô hình chính quyền 02 cấp
- Phân quyền truy cập & sử dụng dữ liệu cho xã
- Quản lý hệ thống thông tin đất đai thống nhất
- Kiểm soát đầu vào – đầu ra khi xã thực hiện thủ tục
➡ Kết luận: VPĐKĐĐ cấp tỉnh đóng vai trò “xương sống”, không thể giải thể.
3. Vì sao đề xuất chuyển toàn bộ Chi nhánh VPĐKĐĐ về xã quản lý?
3.1. Quan điểm chỉ đạo
Một cấp – một đầu mối
→ Người dân chỉ cần làm thủ tục tại UBND xã, không phải đi huyện hoặc tỉnh.
Tinh gọn bộ máy – phân quyền thực chất
- Giảm tầng trung gian
- Tăng trách nhiệm của UBND xã
- Giảm yêu cầu người dân phải đi lại
Ứng dụng công nghệ – quản lý đất đai điện tử
- Dữ liệu tập trung tại tỉnh
- Xác nhận tại xã
- Liên thông với VNeID, Cổng dịch vụ công
3.2. Những bất cập hiện nay khiến người dân bức xúc
Đại biểu Quốc hội ghi nhận:
- Người dân phải đi xa nhiều lần
- Nhiều khâu trung gian gây chậm trễ
- Chi nhánh VPĐKĐĐ vẫn thuộc tỉnh nên xã/huyện không chủ động
- Không phù hợp mô hình chính quyền địa phương 02 cấp
Đánh giá:
👉 Đây là lĩnh vực phiền hà nhất với người dân
👉 Hiện nay phân cấp chưa thực chất
3.3. Mục tiêu của việc chuyển giao Chi nhánh về xã
- Rút ngắn thời gian – giảm chi phí – giảm phiền hà
- Xã chịu trách nhiệm đầy đủ theo phân quyền
- Tiếp nhận hồ sơ
- Xác nhận biến động
- Quản lý đất đai địa bàn
- Bảo đảm hệ thống dữ liệu đất đai thông suốt từ Trung ương đến xã
- Tận dụng hiệu quả 12.600 nhân sự từ 703 Chi nhánh
4. Phương án sắp xếp 703 Chi nhánh VPĐKĐĐ – Vì sao chọn Phương án 2?
Theo Tờ trình 70-TTr/ĐU năm 2025, Phương án 2 (PA2) được đánh giá là khả thi nhất.
4.1. Nội dung chính của PA2
(i) Chuyển thẩm quyền cấp GCN và xác nhận biến động cho UBND xã
Chủ tịch xã có thể ủy quyền bộ phận chuyên môn.
(ii) Chuyển toàn bộ chức năng, nhiệm vụ Chi nhánh về xã
Tối thiểu 02 cán bộ từ Chi nhánh chuyển về xã để tiếp nhận công việc.
(iii) Cho phép xã ký hợp đồng lao động bổ sung khi cần
4.2. Ưu điểm của PA2
- Một cấp – một cơ quan giải quyết
- Tinh gọn bộ máy
- Giảm chi phí & tiêu cực
- Tăng tính minh bạch
- Thực hiện chuyển đổi số thuận lợi
4.3. Nhược điểm của PA2
- Xã phải đảm trách khối lượng công việc lớn
- Khó khăn về cơ chế tài chính & nhân sự chuyển tiếp
- Một số nghiệp vụ (như trích đo địa chính) phải thuê ngoài
- Cần hướng dẫn chi tiết quy trình – nghiệp vụ
5. Hiện trạng hệ thống Văn phòng đăng ký đất đai
- 34/34 tỉnh, thành có VPĐKĐĐ cấp tỉnh
- 703 Chi nhánh trực thuộc
- Tổng 16.683 cán bộ
- VP tỉnh: 4.083
- Chi nhánh: 12.600
Cơ cấu nhân sự:
- Công chức/viên chức: 7.488 (45%)
- Hợp đồng lao động: 9.195 (55%)
6. Tải về “Sổ tay hướng dẫn quản lý đất đai theo mô hình chính quyền 02 cấp”
Cục Quản lý đất đai đã ban hành Sổ tay gồm:
- Phần I: Thẩm quyền, nhiệm vụ của HĐND, UBND, Chủ tịch UBND & cơ quan chuyên môn
- Phần II: Trình tự – thủ tục hành chính về đất đai
Tải tài liệu: https://legalzone.vn/
(Legalzone hỗ trợ giải đáp chi tiết toàn bộ nội dung)
7. Kết luận của Legalzone
Việc không giải thể VPĐKĐĐ cấp tỉnh là phù hợp vì đây là trung tâm dữ liệu và đầu mối nghiệp vụ.
Việc chuyển Chi nhánh về xã nhằm:
- Phân quyền thực chất
- Giảm thủ tục
- Giảm tầng trung gian
- Tinh gọn bộ máy
- Tăng hiệu quả quản lý đất đai điện tử
Đây là xu hướng tất yếu, phù hợp Luật Đất đai 2024 và chủ trương cải cách hành chính.
8. Dịch vụ hỗ trợ từ Legalzone
Legalzone hỗ trợ chuyên sâu:
- Cấp Giấy chứng nhận nhà đất
- Đăng ký biến động – tách thửa – hợp thửa
- Tranh chấp đất đai
- Khiếu nại – khởi kiện hành chính
- Tra cứu quy hoạch – pháp lý dự án
- Tư vấn sáp nhập – sắp xếp đơn vị hành chính
Danh mục
